Β.Ι Λένιν: Το σύστημα Τέιλορ σημαίνει υποδούλωση του ανθρώπου στη μηχανή

Το σύστημα Τέιλορ σημαίνει υποδούλωση του ανθρώπου στη μηχανή

 

 

Ο καπιταλισμός δεν μπορεί ούτε στιγμή να σταθεί στην ίδια θέση. Πρέπει να προχωρεί κι όλο να προχωρεί. Ο ανταγωνισμός, που οξύνεται εξαιρετικά σε εποχές κρίσης σαν τη δική μας, τον αναγκάζει να εφευρίσκει όλο και νέα μέσα για να φτηναίνει την παραγωγή. Και η κυριαρχία του κεφαλαίου μετατρέπει όλα τα μέσα αυτά σε όργανο παραπέρα καταπίεσης του εργάτη.

Τα σύστημα Τέιλορ είναι ένα απ’ τα μέσα αυτά.

Τελευταία στην Αμερική οι οπαδοί του συστήματος αυτού εφάρμοζαν μεθόδους σαν τις παρακάτω.

Στο χέρι του εργάτη δένουν μια ηλεκτρική λαμπίτσα. Φωτογραφίζουν τις κινήσεις του εργάτη και μελετούν τις κινήσεις της λαμπίτσας. Διαπιστώνουν ότι ορισμένες κινήσεις είναι «παραπανίσιες» και υποχρεώνουν τον εργάτη να αποφεύγει τις κινήσεις αυτές, δηλαδή να δουλεύει πιο εντατικά, να μη χάνει ούτε ένα δευτερόλεπτο για ξεκούραση.

Καταρτίζουν ολόκληρα σχέδια για νέα εργοστασιακά κτίρια, ώστε να μη χάνεται ούτε ένα παραπανίσιο λεπτό, όταν γίνεται η μεταφορά υλικών στο εργοστάσιο, η μεταφορά τους από το ένα τμήμα του εργοστασίου στο άλλο, η εξαγωγή του έτοιμου προϊόντος. Ο κινηματογράφος χρησιμοποιείται συστηματικά για τη μελέτη της δουλειάς των καλύτερων εργατών και για την αύξηση της εντατικότητας της εργασίας, δηλαδή για μεγαλύτερο «ζόρισμα» του εργάτη.

Λοχουχάρη, μια ολόκληρη μέρα φωτογράφιζαν τη δουλειά ενός εφαρμοστή. Αφού μελέτησαν τις κινήσεις του, έβαλαν ένα ειδικό κάθισμα τόσο ψηλό, ώστε ο εφαρμοστής να μη χάνει χρόνο στο σκύψιμο. Εξασφάλισαν στον εφαρμοστή ένα παιδί για βοηθό. Το παιδί έπρεπε να του δίνει το κάθε κομμάτι της μηχανής μ’ ένα ορισμένο, τον πιο κατάλληλο τρόπο. Σε λίγες μέρες ο εφαρμοστής εκτελούσε τη δουλειά αυτή της συναρμολόγησης της μηχανής στο ένα τέταρτο του χρόνου που κατανάλωνε προηγούμενα.

Τι επιτυχία στην παραγωγικότητα της εργασίας!… όμως την πληρωμή του εργάτη δεν την ανεβάζουν στο τετραπλάσιο, αλλά μόνο κατά μιάμιση φορά, το πολύ-πολύ κι αυτό μόνο στην αρχή. Μόλις οι εργάτες συνηθίσουν στο καινούργιο σύστημα, κατεβάζουν ξανά την πληρωμή στο προηγούμενο επίπεδο. Ο καπιταλιστής βγάζει τεράστια κέρδη, ενώ ο εργάτης δουλεύει τέσσερις φορές πιο εντατικά, εξαντλώντας τα νεύρα και τους μυς του τέσσερις φορές πιο γρήγορα.

Τον εργάτη που πρωτοπιάνει δουλειά τον οδηγούν στον κινηματογράφο του εργοστασίου, που του δείχνει ένα «υποδειγματικό πρότυπο» για την εκτέλεση της δουλειάς του. Αναγκάζουνε τον εργάτη «να ευθυγραμμιστεί» με το πρότυπο αυτό. Ύστερα από μια εβδομάδα του δείχνουν στον κινηματογράφο τη δική του τη δουλειά και τη συγκρίνουν με το «πρότυπο».

Όλες αυτές οι τεράστιες τελειοποιήσεις γίνονται ενάντια στον εργάτη και οδηγούν στη μεγαλύτερη καταπόνηση και καταπίεση του εργάτη και περιορίζονται στον ορθολογιστικό, λογικό καταμερισμό της εργασίας στο εσωτερικό του εργοστασίου.

Γεννιέται φυσιολογικά η σκέψη: και ο καταμερισμός της εργασίας μέσα σ’ ολόκληρη την κοινωνία; Τι τεράστια ποσότητα εργασίας χάνεται σήμερα από την ακαταστασία, το χάος ολόκληρης της καπιταλιστικής παραγωγής! Πόσος χρόνος χάνεται για να φτάσει η πρώτη ύλη στον εργοστασιάρχη, περνώντας μέσα από εκατοντάδες ενδιάμεσους αγοραστές και μεταπράτες, χωρίς να είναι γνωστές οι απαιτήσεις της αγοράς! Όχι μόνο ο χρόνος, αλλά και τα ίδια τα προϊόντα χάνονται και χαλάνε. Και η απώλεια χρόνου και δουλειάς για να φτάσουν τα έτοιμα προϊόντα στους καταναλωτές, αφού περάσουν μέσα από ένα σωρό μικρούς μεσάζοντες, που κι αυτοί δεν μπορούν να ξέρουν τις ανάγκες των αγοραστών και κάνουν ένα σωρό όχι μόνο περιττές κινήσεις, αλλά και περιττές αγορές, ταξίδια και τα λοιπά και τα παρόμοια!

Το κεφάλαιο οργανώνει και βάζει τάξη στη δουλειά της φάμπρικας, για να καταπιέζει περισσότερο τον εργάτη, για να αυξάνει τα κέρδη του. Την ίδια στιγμή όμως σε ολόκληρη την κοινωνική παραγωγή παραμένει και μεγαλώνει το χάος, που οδηγεί στις κρίσεις, όταν τα συσσωρευμένα πλούτη δεν βρίσκουν αγοραστές, ενώ εκατομμύρια εργάτες χάνονται και πεινούν, γιατί δεν βρίσκουν δουλειά.

Το σύστημα Τέιλορ —χωρίς να ξέρουν και χωρίς να το θέλουν οι δημιουργοί του— προετοιμάζει την εποχή, που το προλεταριάτο θα πάρει στα χέρια του ολόκληρη την κοινωνική παραγωγή και θα ορίσει τις δικές του, τις εργατικές επιτροπές για το σωστό καταμερισμό και τη σωστή ρύθμιση ολόκληρης της κοινωνικής εργασίας. Η μεγάλη παραγωγή, οι μηχανές, οι σιδηρόδρομοι, τα τηλέφωνα — όλα αυτά δίνουν άπειρες δυνατότητες να περιοριστεί στο ένα τέταρτο ο εργάσιμος χρόνος των οργανωμένων εργατών και να τους εξασφαλίσει τέσσερις φορές μεγαλύτερη ευημερία από τη σημερινή.

Και οι επιτροπές των εργατών με τη βοήθεια των συνδικάτων θα κατορθώσουν να εφαρμόσουν τις αρχές αυτές του λογικού καταμερισμού της κοινωνικής εργασίας, όταν αυτή θα απαλλαγεί από την υποδούλωσή της στο κεφάλαιο.

 

«Πουτ Πράβντι», αρ. φύλ. 35,
13 του Μάρτη 1914
Υπογραφή: Μ. Μ.

Δημοσιεύται σύμφωνα
με το κείμενο της εφημερίδας
«Πουτ Πράβντι»
που παραβλήθηκε με το χειρόγραφο

 

Β. Ι. Λένιν, Άπαντα, Τόμος 24ος (Σεπτέμβρης 1913–Μάρτης 1914), Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα 1979, σελ. 364–366.

6 σχόλια

  1. Left G700 Απάντηση

    Φίλοι τού Praxis Review,

    Αυτά, τον καιρό τού …Τσάρου. 😉 🙂 Τον καιρό τής ΝΕΠ, άλλα:

    Ο σοσιαλισμός δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς τη μεγάλη καπιταλιστική τεχνική, βασισμένη στην τελευταία λέξη τής νεότατης επιστήμης, χωρίς τη σχεδιομετρική κρατική οργάνωση που υποτάσσει δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους στην αυστηρότατη τήρηση ενιαίου κανόνα στην παραγωγή και στην κατανομή τών προϊόντων. Γι’ αυτό μιλούσαμε πάντα εμείς, οι μαρξιστές, δεν αξίζει τον κόπο να χάσουμε ούτε και δυό δευτερόλεπτα για συζήτηση με ανθρώπους που δεν κατάλαβαν ακόμη και αυτό το πράγμα (τους αναρχικούς και τους μισούς από τους αριστερούς εσέρους).
    [Από τη μπροσούρα «Για το φόρο σε είδος», γραμμένη τον Απρίλιο του 1921 και δημοσιευμένη τον Μάϊο]

    Mind the gap between theoretical view and praxis review! Διαφορετικά, φτωχαίνετε τον Λένιν και, το κυριότερο, μειώνετε τις πιθανότητες να αντληθούν τα σωστά συμπεράσματα από την ιστορική εμπειρία όχι μόνο τού θεωρητικού μπολσεβικισμού αλλά και τού κυβερνώντος. Κυρίως τού κυβερνώντος…

    Τα λέμε

  2. Praxis Review Απάντηση

    Είναι σημαντικό (όλοι μας) να γνωρίζουμε για τι ακριβώς συζητάμε και να διαβάζουμε πιο προσεκτικά τα κείμενα.

    Α) Το κείμενο του Λένιν που αναρτήθηκε εδώ είναι για τον Καπιταλισμό και όχι για τον Σοσιαλισμό.

    Β) Το κείμενο που παραθέτεις και το οποίο βρίσκεται (για να γράφουμε και από που είναι) στα Άπαντα, τόμος 43, σελ 205-245 δεν έχει κάποια ειδική αναφορά στο σύστημα του Τειλορισμού-Φορντισμού αλλά, στα πλαίσια της συζήτησης για την ΝΕΠ, σε άλλα θέματα (φόρος σε είδος, ελευθερία εμπορίου εκχωρήσεις κλπ)

    Γ) Η “σχεδιομετρική κρατική οργάνωση που υποτάσσει δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους στην αυστηρότατη τήρηση ενιαίου κανόνα στην παραγωγή και στην κατανομή τών προϊόντων” δεν έχει σχέση με τον Τειλορισμό-Φορντισμό αλλά με αυτό που περιγράφει: την οργάνωση της οικονομίας (παραγωγή-κατανομή) με βάση κεντρικό σχέδιο που δημιουργείται από το εργατικό κράτος. Ο Τειλορισμός-Φορντισμός είναι σύστημα οργάνωσης της εργασίας και όχι κεντρικού σχεδιασμού της παραγωγής και-πολύ περισσότερο- κατανομής των προιόντων που παράγονται.

    Δ) Για το σύστημα Τέιλορ στον Σοσιαλισμό, ο Λένιν έχει τοποθετηθεί με συγκεκριμένο τρόπο. Στο “Αρχική παραλλαγή του άρθρου Τα άμεσα καθήκοντα της σοβιετικής εξουσίας”, Άπαντα, Τόμος 36ος σελ 141:

    “Οι επιστημονικές έρευνες που άρχισαν στην Αμερική με την εισαγωγή του συστήματος Τέιλορ, ιδιαίτερα η μελέτη των κινήσεων, όπως λένε οι Αμερικανοί, έδωσαν τεράστιο υλικό που επιτρέπει να εκπαιδευτεί ο εργαζόμενος πληθυσμός σε απροσμέτρητα πιο ανώτερους τρόπους εργασίας γενικά και οργάνωσης της εργασίας ειδικότερα.

    Το αρνητικό στο σύστημα Τέιλορ ήταν ότι το σύστημα αυτό πραγματοποιούταν σε συνθήκες καπιταλιστικής σκλαβιάς και χρησίμευε σαν μέσο απομύζησης από τους εργάτες διπλής και τριπλής ποσότητας εργασίας, με τη διατήρηση της προηγούμενης πληρωμής, χωρίς να υπολογίζεται εντελώς η ικανότητα των μισθωτών εργατών να δίνουν χωρίς βλάβη για τον ανθρώπινο οργανισμό τη διπλή αυτή ή την τριπλή ποσότητα εργασίας στον ίδιο τον προηγούμενο αριθμό εργάσιμων ωρών.

    Στη Σοσιαλιστική Σοβιετική Δημοκρατία μπαίνει το καθήκον που μπορεί να διατυπωθεί σύντομα έτσι: ότι οφείλουμε να εισάγουμε το σύστημα Τέιλορ και την επιστημονική αμερικανική αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας σε όλη τη Ρωσία, συνδυάζοντας το σύστημα αυτό με την ελάττωση του εργάσιμου χρόνου, με τη χρησιμοποίηση των νέων τρόπων παραγωγής και οργάνωσης της εργασίας, χωρίς οποιεσδήποτε βλάβες στην εργατική δύναμη του εργαζόμενου πληθυσμού.

    Αντίθετα, η εφαρμογή του συστήματος Τέιλορ, καθοδηγούμενη σωστά από τους ίδιους τους εργαζόμενους, αν είναι αυτοί αρκετά συνειδητοί, θα αποτελέσει σίγουρο μέσο για την παραπέρα και σε μεγάλο βαθμό ελάττωση της υποχρεωτικής εργάσιμης ημέρας για όλο τον εργαζόμενο πληθυσμό..”,

    Αυτά γράφονται από τον Λένιν το Μάρτη του 1918, καμία σχέση δηλαδή με την ΝΕΠ και το -έτσι και αλλιώς άσχετο με τον Τειλορισμό-Φορντισμό-κείμενο “Για τον φόρο σε είδος” (Μάρτης 1921)

    Καλή συνέχεια.

  3. Left G700 Απάντηση

    Φίλοι τού Praxis Review,

    Δεν αγνοώ τις ευθείες αναφορές τού Λένιν στον τεϊλορισμό και μάλιστα πολύ πριν από την εισαγωγή τής ΝΕΠ. Απλώς, δεν θυμόμουν τον τίτλο τού άρθρου στο οποίο υπήρχαν αυτές οι αναφορές για να το ψάξω στο νετ και μια και δεν έχω τα Άπαντά του στη βιβλιοθήκη μου αλλά στη βιβλιοθήκη ενός φίλου από τον οποίο δανείζομαι κατά καιρούς ό,τι χρειάζομαι, πράγμα ανέφικτο για σήμερα Κυριακή, προτίμησα, αντί για απλή μνεία τής υιοθέτησης του συστήματος Τέιλορ από τον Λένιν, να παραθέσω το απόσπασμα που παρέθεσα από άλλο βιβλίο που υπάρχει στο σπίτι. Ομολογώ, όμως, ότι, αν μπορούσα να μαντέψω πως αυτό δεν θα αρκούσε ως απόδειξη της ‘‘κωλοτούμπας’’ τού Λένιν, θα ανέβαλα το ποστάρισμα του σχολίου μου μέχρι αύριο. Δεν πειράζει. Σας ανακαλύπτω σιγά-σιγά. Καιρός να ανακαλύψετε κι εσείς ότι ένα απόσπασμα στο οποίο γίνεται ευθεία αναφορά στην ανάγκη ο σοσιαλισμός να υιοθετήσει «τη μεγάλη καπιταλιστική τεχνική, βασισμένη στην τελευταία λέξη τής νεότατης επιστήμης» δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι «έτσι και αλλιώς άσχετο με τον Τειλορισμό-Φορντισμό», που εκείνη την εποχή ήταν ακριβώς η επιτομή τής μεγάλης καπιταλιστικής τεχνικής και της νεότατης επιστήμης. Αν δεν μπορείτε –ή δεν θέλετε– να δείτε τη φωτογραφία τού τεϊλορισμού-φορντισμού στους όρους «μεγάλη καπιταλιστική τεχνική» και «τελευταία λέξη τής νεότατης επιστήμης» κάτι δεν πάει καλά. Και δεν είμαι εγώ αυτός που πρέπει να ψαχτεί…

    Κοιτάξτε. Θα μπορούσαμε να κάνουμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση με υπόβαθρο, ας πούμε, την αποστροφή «ελευθερία είναι η συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας» ή την άλλη, που λέει «oι άνθρωποι φτιάχνουν τη δική τους ιστορία, αλλά όχι με τη δική τους ελεύθερη βούληση· όχι υπό συνθήκες που έχουν επιλέξει οι ίδιοι, αλλά υπό τις δεδομένες και κληρονομημένες συνθήκες που έχουν να αντιμετωπίσουν». Είναι προφανές ότι αυτή δεν μπορεί να γίνει. Αντίθετα από τον ίδιο τον Λένιν, που ξέρει πολύ καλά τι λέει και γι’ αυτό συνδέει την εισαγωγή τού τεϊλορισμού (το αναγκαίο τωρινό κακό) με το στόχο τής μείωσης των ωρών εργασίας (το προσδοκώμενο μελλοντικό καλό), εσείς φαίνεται να πιστεύετε ότι ένα σύστημα, που αυτό καθ’ αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο τον Λένιν, υποδουλώνει τον άνθρωπο στη μηχανή, αλλάζει ριζικά σε συνθήκες εργατικής εξουσίας και γίνεται το εντελώς αντίθετό του (= απελευθερωτικό) πάλι αυτό καθ’ αυτό. ΟΚ. Εν τοιαύτη περιπτώσει, αναμένω με αδημονία ένα άρθρο σας όπου να αναλύετε και να εξηγείτε πώς «η εφαρμογή του συστήματος Τέιλορ, καθοδηγούμενη σωστά από τους ίδιους τους εργαζόμενους» θα μεταμορφώσει τις «ηλεκτρικές λαμπίτσες» σε «σοσιαλιστικούς ήλιους» και τις φωτογραφίες τών «κινήσεων του εργάτη» σε «λαμπρούς πίνακες σοσιαλιστικού ρεαλισμού»…

    Τα λέμε

  4. Praxis Review Απάντηση

    Για το τελευταίο (τα υπόλοιπα απαντήθηκαν στο προηγούμενο σχόλιο,να μην ξαναγράφονται τα ίδια):

    “εσείς φαίνεται να πιστεύετε ότι ένα σύστημα, που αυτό καθ’ αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο τον Λένιν, υποδουλώνει τον άνθρωπο στη μηχανή, αλλάζει ριζικά σε συνθήκες εργατικής εξουσίας”

    Όμως εδώ δεν συζητάμε τι πιστεύουμε η όχι εμείς αλλά τι έγραφέ ο Λένιν. Ούτε φαίνεται λοιπόν, ούτε πιστεύουμε αυτό που γράφεις. Επίσης το ιστολόγιο, δεν θα μπορούσε (και δεν μάλλον δεν θα έπρεπε) να έχει κάποια “συλλογική” άποψη για αυτό το θέμα.Υπάρχουν όμως απόψεις που έχουν εκφράσει μέλη του ιστολογίου:

    “Όι εργασιακές πρακτικές που οδηγούν στο burn out-και σε πολλά άλλα-,όπως και ο τειλορισμός-φορντισμός γενικά, δεν είναι πρακτικές που μπορούν, σε οποιαδήποτε μορφή και με οποιοδήποτε άλλο διαχειριστή,-ακόμα και αν αυτός ήταν μια συνδικαλιστική οργάνωση- να αξιοποιηθούν προς όφελος των εργαζομένων, όπως υποστήριξαν και υποστηρίζουν διάφοροι σοσιαλδημοκράτες του “εξανθρωπισμού” των εργασιακών καπιταλιστικών πρακτικών.

    Αντίθετα η εργατική πάλη-τόσο ενάντια στις συνέπειες όσο και ενάντια στην ανάπτυξη αυτών των εργασιακών πρακτικών, είναι όρος τόσο για την άμεση βελτίωση της θέσης των εργαζομένων (και της συγκεκριμένης εργασιακής μάστιγας), όσο και για την προοπτική μιας άλλης οργάνωσης της παραγωγής και της εργασίας. Με τους εργαζόμενους-και μόνο αυτούς-στο τιμόνι για να γίνουν τα σύνδρομα τύπου burn out μια θλιβερή ανάμνηση……..”

    https://praxisreview.gr/χωρίς-επιστροφή-ταξική-εκμετάλλευση/

    Δηλαδή ακριβώς το αντίθετο από αυτό που γράφεις. Αυτό που στην εποχή του Λένιν ήταν “αναγκαίο κακό”, με το επιχειρήμα της γενικότερης κατάστασης και του επιπέδου της τσαρικής Ρωσίας, σήμερα στον ανεπτυγμένο καπιταλισμό του 2018 είναι “μη αναγκαίο κακό”.

    Με μια επισήμανση που θέλει προσοχή: Μιλάμε για συγκεκριμένες τεχνικές οργάνωσης/ελέγχου της εργασίας και όχι για την τεχνολογία γενικά, ούτε για την τεχνολογική ανάπτυξη (με την οποία αυτές δεν έχουν σχέση, όπως δεν έχουν σχέση με την κεντρική σχεδιασμένη οικονομία, τη διανομή κλπ). Η τεχνολογία γενικά, η τεχνολογική ανάπτυξη, η χρήση των τελευταίων ανακαλύψεων της επιστήμης κλπ είναι απολύτως αναγκαία, ουσιαστικός όρος για την προσπάθεια δημιουργίας μιας άλλης κοινωνίας πέρα από τον καπιταλισμό.

    Είναι πολύ συγκεκριμένο το ζήτημα του Τειλορισμού-Φορντισμού. Είναι σημαντικό λοιπόν να μπορούμε (όλοι μας) να καταλαβαίνουμε τι είναι..

  5. Left G700 Απάντηση

    (Ορθή επανάληψη σχολίου)

    Φίλοι τού Praxis Review,

    Ας κάνω μία σούμα:

    1) Ανεβάζετε ένα κείμενο του Λένιν, γραμμένο πριν κι από τον Α’ ΠΠ, στο οποίο εκείνος κατακεραυνώνει και καταγγέλλει πατόκορφα τον τεϊλορισμό, χωρίς να κάνετε την παραμικρή μνεία ούτε καν στο γεγονός (πόσο μάλλον στην ανάλυσή του!) ότι με την ανάληψη της εξουσίας από τους μπολσεβίκους ο τεϊλορισμός εφαρμόστηκε στο σοβιετικό κράτος.

    2) Σας υπενθυμίζω αυτή την εκκωφαντική έλλειψη, ταυτόχρονα με την ανάγκη η αντίφαση να εξεταστεί και να συζητηθεί κριτικά, ακριβώς στα πλαίσια αυτού που ορίζει ο τίτλος τού ιστολογίου σας, ανάγκη που δεν περιμένατε, βέβαια, εμένα για να τη μάθετε.

    3) Μου απαντάτε και το πρώτο επιχείρημά σας [«Α) Το κείμενο του Λένιν που αναρτήθηκε εδώ είναι για τον Καπιταλισμό και όχι για τον Σοσιαλισμό.»], συμπαθάτε με, θυμίζει συνδικαλιά νεοφώτιστου κνίτη φοιτητή τής Νομικής.

    4) Σας απαντώ ό,τι σας απαντώ, για να μου πείτε τώρα (εντάξει όχι η ολομέλεια της συντακτικής επιτροπής, αυτός από εσάς που απαντά –για λογαριασμό τού ιστολογίου σας, όμως) ότι συμμερίζεστε τα περί «αναγκαίου κακού» κι ότι τουλάχιστον ένας από εσάς έχει πάρει τις αποστάσεις του από τον τεϊλορισμό «οποθενδήποτε και αν προέρχεται», παραπέμποντάς με σε σχετικό κείμενο όπου ο αρθρογράφος πολύ διακριτικά, σχεδόν ψιθυριστά (γιατί; μη στενοχωρηθεί ο Λένιν; πεθαμένος άνθρωπος είναι!) όντως αφήνει κάποιες κριτικές αιχμές –αλλά: χωρίς την παραμικρή εξήγηση, πράγμα που σημαίνει ότι αφήνει τον Λένιν εντελώς τελείως εκτεθειμένο στην οργισμένη επίθεση του πρώτου τυχόντα αναρχικού ή εργατιστή.

    Εντάξει. Αν έχετε την εντύπωση ότι έχετε καλύψει έστω και ακροθιγώς το πολύ μεγάλο ζήτημα του πώς και γιατί εξελίχθηκαν οι παραγωγικές σχέσεις (και ειδικότερα, στην περίπτωσή μας, οι παραγωγικές διαδικασίες και μέθοδοι), όπως εξελίχθηκαν στη σοβιετική οικονομία, ποιος είμαι εγώ για να σας χαλάσω το όνειρο;

    Αν ήμουν αντικομμουνιστής ή αναρχικός, θα πανηγύριζα. Και ξέρετε τι συμβαίνει όταν πανηγυρίζουν οι εχθροί μας με κάτι που προέρχεται από τη δική μας μεριά, έτσι δεν είναι;

    Τα λέμε

    ΥΓ Και συλλογική μετεμψύχωση του Μαρξ να είναι η ομάδα σας, θα συμβάλετε με μια ωραιότατη τρύπα στο νερό στην αναζωογόνηση της κομμουνιστικής ιδέας, αν, έναν ολόκληρο αιώνα μετά, δεν μπορείτε να βρείτε το θάρρος τής κριτικής επανεξέτασης του παρελθόντος μας…

  6. Praxis Review Απάντηση

    Εντάξει, εδώ δεν βγαίνει νόημα.

    Στο προηγούμενο σχόλιο η κριτική ήταν “φαίνεται να πιστεύετε ότι ένα σύστημα, που αυτό καθ’ αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο τον Λένιν, υποδουλώνει τον άνθρωπο στη μηχανή, αλλάζει ριζικά σε συνθήκες εργατικής εξουσίας και γίνεται το εντελώς αντίθετό του (= απελευθερωτικό) πάλι αυτό καθ’ αυτό”

    Τώρα, μετά την απάντηση και τα σχετικά αποσπάσματα η κριτική γίνεται “όντως αφήνει κάποιες κριτικές αιχμές –αλλά: χωρίς την παραμικρή εξήγηση, πράγμα που σημαίνει ότι αφήνει τον Λένιν εντελώς τελείως εκτεθειμένο στην οργισμένη επίθεση του πρώτου τυχόντα αναρχικού ή εργατιστή”.

    Δηλαδή πρώτα γίνεται κριτική για το ότι δήθεν υιοθετείται από το ιστολόγιο ένα σύστημα που ο Λένιν θεωρεί ότι υποδηλώνει τον άνθρωπο στη μηχανή και στη συνέχεια γίνεται κριτική γιατί δεν υιοθετείται (και δήθεν δεν εξηγείται γιατί) και έτσι αφήνει ανυπεράσπιστο…τον Λένιν.

    Ενώ το επιχείρημα στο προηγούμενο σχόλιο από εδώ λέει καθαρά ότι: ” Αυτό που στην εποχή του Λένιν ήταν “αναγκαίο κακό”, με το επιχειρήμα της γενικότερης κατάστασης και του επιπέδου της τσαρικής Ρωσίας, σήμερα στον ανεπτυγμένο καπιταλισμό του 2018 είναι “μη αναγκαίο κακό”.

    Δηλαδή πρόκειται για την σημερινή κατάσταση και ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων στον σύγχρονο καπιταλισμό και την διεύρυνση και ανάπτυξη της εργατικής τάξης, που δημιουργεί τους όρους ώστε το “αναγκαίο κακό”-και αυτό ήταν πραγματικότητα λόγω της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης- του 1917 στην τσαρική Ρωσία να γίνει “μη αναγκαίο κακό” στον σημερινό καπιταλισμό.

    Πράγματι, εδώ μπορεί να χρειαζόταν μια συλλογική μετεμψύχωση του Μάρξ για να ερμηνεύσει την αντίφαση….

    Οπότε, διαβάζουμε όλοι πιο προσεκτικά τα κείμενα και το τι γράφουμε στα σχόλια και μπορεί να επανέλθουμε στο μέλλον σε ανάρτηση με παρόμοιο θέμα.

    Ο διάλογος για να μην κουράζουμε και τους αναγνώστες, κλείνει εδώ, με αυτό το σχόλιο.

    Καλή συνέχεια.

Γράψτε απάντηση στο Left G700 Ακύρωση απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *