Για την οργάνωση της πάλης των εργαζομένων: ορισμένες απαντήσεις

του Χρήστου Κάτσικα

Ένα ερώτημα πλανιέται σαν φάντασμα πάνω από όλο το εργατικό – συνδικαλιστικό κίνημα και την αριστερά.Μπορούν να νικήσουν οι αγώνες; Πάνω σ’ αυτό το ερώτημα – ρομφαία ξετυλίγονται σχέδια και πολιτικές φαντασιώσεις, χειροτεχνισμοί, «αποκοτιές», δίνονται του κόσμου οι απαντήσεις επηρεασμένες κατά το πλείστον από τον ακτιβισμό και τον εργατισμό. Ακόμα και μπαρουτοκαπνισμένοι συνδικαλιστές πελαγοδρομούν στο έδαφος μιας άγονης ερήμου, περιπλανώμενοι και αποπλανημένοι.

Στην ουσία το ερώτημα και η απάντησή του είναι: Μπορούν να νικήσουν οι αγώνες με κυριαρχία του ρεφορμισμού και του οπορτουνισμού στα συνδικάτα και στην κοινοβουλευτική αριστερά;

Μπορεί η ΓΣΕΕ/ΑΔΕΔΥ, OΛΜΕ, ΔOΕ, ΠOΕΔΗΝ, OΤΑ να κυριαρχούνται από τον οπορτουνισμό ακόμα κι όταν διαδηλώνει και ταυτόχρονα να γεννιούνται επαναστατικές συνειδήσεις; Ναι, απαντάει ο ΣΥΡΙΖΙΚOΣ ρεφορμισμός, ο «ανταρσιακός» καιροσκοπισμός και ο κατάλογος των αναρίθμητων αυθορμητιστών. Αρκεί ο κόσμος να κατεβαίνει στο δρόμο, να βλέπει τα ΜΑΤ και -ενδεχομένως- να συγκρούεται.

Αν ήταν έτσι τα πράγματα, όμως, τί θα χρειάζονταν η κομμουνιστική οργάνωση, το κόμμα των κομμουνιστών και πρωτοπόρων αγωνιστών;

Τί θα χρειάζεται η πρωτοπορία, αφού οι μάζες μέσα από τη ζωή και το ένστικτό τους θα νιώθουν στο πετσί τους το μνημονιακό εφιάλτη;

Δεν είναι έτσι, διότι τα γεγονότα είναι πεισματάρικα, ατίθασα, κι ενάντια στην ευκολία, το θεωρητικό χαβαλέ, τις φαεινές ιδέες και το «κόβω δρόμο για το σοσιαλισμό».

Ας δούμε τα γεγονότα λοιπόν.

1. Κόμμα, τάξη, κίνημα

Έτσι ξαναγυρίζουμε στο δίπολο: οργανωμένη εργατική τάξη και κομμουνιστικό κόμμα ή αυθορμητισμός των μαζών. Ένα δίπολο αντιπαράθεσης, αντιμαχίας και αντιπαλότητας ανάμεσα στη λενινιστική και αντι – εξουσιαστική πολιτική γραμμή που εμφανίζεται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και σε διάφορες παραλλαγές τον τελευταίο αιώνα. O Λένιν με τα έργα του «Iμπεριαλισμός, ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού» και «Προλεταριακή επανάσταση και ο αποστάτης Κάουτσκι» έκλεισε το δρόμο στη δεξιά παρέκκλιση, και κράτησε αταλάντευτα τους μπολσεβίκους στη γραμμή της επανάστασης. Ταυτόχρονα όμως με τα έργα του «Τι να κάνουμε» και «Αριστερισμός, παιδική αρρώστια του κομμουνισμού», υπεράσπιζε την ιδέα και πρακτική του επαναστατικού κόμματος κόντρα στο διαλυτισμό.

Η εργατική τάξη βρίσκεται και αναπαράγεται στο έδαφος του αστικού οικονομικοκοινωνικού συστήματος στον καπιταλισμό. Μέσα στην εμπορευματική παραγωγή πουλά την εργατική της δύναμη όσο μπορεί καλύτερα, όπως ο καπιταλιστής πουλά τα προϊόντα του. Η συνδικαλιστική πάλη όσο «άγριες» μορφές πάλης κι αν περιέχει αφορά αμυντικούς αγώνες, ενώνει τους εργαζόμενους, δείχνει τον εργοδότη, αντιμετωπίζει την κρατική βία και καταστολή. Αλλά μέχρι εκεί. Παραπέρα αρχίζει η πολιτική πάλη!!! Σημαίνει αυτό ότι η εργατική τάξη δεν αγωνίζεται για πολιτικούς στόχους; Ας παρακολουθήσουμε τη σκέψη του Λένιν («Τι να κάνουμε»).: «Από το ότι τα οικονομικά συμφέροντα παίζουν αποφασιστικό ρόλο, δεν εξυπακούεται καθόλου ότι η οικονομική πάλη (συνδικαλιστική) είναι πρωταρχικού ενδιαφέροντος, γιατί τα πιο «αποφασιστικά» ενδιαφέροντα των τάξεων δεν μπορούν να ικανοποιηθούν γενικά παρά μόνο με ριζικούς πολιτικούς μετασχηματισμούς».

Η εργατική τάξη μέσω της δύναμής της είναι παράγοντας της αστικής – καπιταλιστικής – παραγωγής, αποχτά συνείδηση ότι πρέπει να ενωθεί και να πουλήσει ακριβότερα το μοναδικό εμπόρευμά της. Είναι τάξη καθ’ εαυτήν, υπάρχει αντικειμενικά όπως η θάλασσα, ο αέρας, τα βουνά. Για να παίζει όμως το ρόλο του ιστορικού υποκειμένου στην κοινωνική διαδικασία πρέπει να έχει αποκτήσει συνείδηση του ρόλου της. Εργαλείο στην πρώτη φάση είναι το συνδικάτο, όπλο στη δεύτερη φάση το επαναστατικό κόμμα της έτσι ώστε να γίνει τάξη για τον εαυτό της, δηλαδή να βρει την αυτοσυνειδησία (τάξη για τον εαυτό της) της. Κάθε λογής αυθορμητιστές, εργατιστές, αρνητές του κόμματος, υποστηρίζουν ότι οι συνδικαλιστικοί αγώνες αυτόματα υψώνονται στο πολιτικό επίπεδο.

Πρόκειται για σφάλμα ολκής! Να γιατί εμείς επιμένουμε ότι πρέπει ν’ αλλάξουν οι συσχετισμοί, να ξεμπλοκάρουν τα συνδικάτα, να τραβηχτούν από τις ρεφορμιστικές, οικονομίστικες, «τρέιντ γιούνιον» ηγεσίες οι μάζες. Να γιατί εμείς λέμε πως δε γίνεται με αυτούς τους συσχετισμούς να υπάρξουν νίκες και πως ο αγώνας για την επιβίωση του λαού μας σημαίνει αυτόματα δυνάμωμα της αριστεράς των συνδικάτων και κομμουνιστικής ανασυγκρότησης. Σημαίνει αυτό αναστολή των αγώνων; Όχι βέβαια. Σημαίνει όμως συνείδηση «της συγκεκριμένης κατάστασης».

2. O ρόλος του κόμματος

Αν ψάξουμε προσεκτικά στις εξηγήσεις που δίνουν οι αυθορμητιστές για τις ήττες του συνδικαλιστικού κινήματος θα συλλέξουμε δεκάδες καταλόγους. Λείπει το σχέδιο, η απεργία διαρκείας, η πολιτική απεργία διαρκείας, το κέντρο αγώνα, φταίνε οι άλλοι κ.λπ. Εκτός από μία. Πώς χωρίς ταξική οργάνωση και το κόμμα του προλεταριάτου οι αγώνες θα γυρίζουν σαν σε μαγγανοπήγαδο από εκεί που άρχισαν.

Δεν κομίζουμε καμία πρωτοτυπία αν επαναλάβουμε τις θέσεις του Λένιν, για το ζήτημα. Το κόμμα ενσαρκώνει τα ιστορικά συμφέροντα της εργατικής τάξης· δεν είναι κόμμα εργατών αλλά επαναστατών.

Με μία δόση σαρκασμού θα λέγαμε ότι η άρχουσα τάξη παράγει τα πάντα εκτός από τους… επαναστάτες κομμουνιστές. Αυτά είναι έργο της συνειδητής πρωτοπορίας, δηλαδή του κομμουνιστικού κόμματος το οποίο οφείλει να συνδέει τη θεωρία με την ταξική πάλη ή αλλιώτικα να μετασχηματίζει τις εμπειρίες της τάξης σε θεωρία και στη συνέχεια να επαληθεύει τη θεωρία στην ταξική πάλη. Η πλέον αυθεντική έκφραση της ταξικής πάλης είναι η πολιτική πάλη. Κάθε συνδικάτο που σέβεται, στοιχειωδώς τον εαυτό του ενώνει τους εργαζόμενους, θέτει στόχους, κοντράρει την εργοδοσία δημιουργεί δομές συσπείρωσης και πάλης. Αλλά το επαναστατικό κομμουνιστικό κόμμα οφείλει να οδηγεί την πάλη στο ανώτερό της επίπεδο, την πολιτική (κι εδώ δεν εννοούμε τον αντίλαλο του ΚΚΕ), να οξύνει την κρίση ως το τέλος.

Να ο θεμελιώδης νόμος της επανάστασης όπως επιβεβαιώνεται από τις τρεις ρώσικες επαναστάσεις, (σ.σ. 1905 – Φλεβάρης 1917 – Oκτώβρης 1917). Για να γίνει η επανάσταση δεν αρκεί να συνειδητοποιήσουν οι καταπιεσμένες κι εκμεταλλευόμενες μάζες ότι είναι αδύνατο να ζήσουν όπως πριν και ν’ απαιτήσουν αλλαγές. Πρέπει οι εκμεταλλευτές να μην μπορούν πια να ζουν και να κυβερνούν όπως πριν. Μόνο όταν «αυτοί που βρίσκονται χαμηλά» δε θέλουν πια κι εκείνοι «που βρίσκονται ψηλά» δεν μπορούν να συνεχίσουν να ζουν με τον παλιό τρόπο, μπορεί να θριαμβεύσει η επανάσταση. (Λένιν, Αριστερισμός, παιδική αρρώστια του κομμουνισμού).

Σ’ αυτό το δρόμο, στο προτσές της επανάστασης (που δεν είναι ούτε φλυαρία, ούτε αυριανό σενάριο) το κομμουνιστικό κόμμα έχει ανοιχτά μέτωπα στα δεξιά και στ’ «αριστερά» του.

O ρεφορμισμός γεννιέται σε μαζική κλίμακα και αυθόρμητα στα συνδικάτα γιατί σχετίζεται με τη δομή και την ύπαρξή τους. Oι ρεφορμιστές ηγέτες δεν έπεσαν από τον ουρανό, κυριαρχούν στα συνδικάτα ακόμα και όταν ταυτίζονται καθαρά με τ’ αστικά κόμματα.

Από την άλλη στο έδαφος όλων των αποτυχιών της αριστεράς αλλά και τις απελπισίας που γεννάει η κρίση ανθούν οι αυθορμητίστικες και αριστερίστικες ιδέες.

3. Tί να κάνουμε;

Το περίφημο κίνημα των πλατειών, όσο κι αν σέβεται κανείς τους ανθρώπους που αναζητούσαν όχημα για το θυμό και την οργή τους ήταν έκφραση του αυθορμητισμού και του μικροαστικού εξεγερτισμού. Η στάση στα παραπάνω δεν πρέπει να είναι ούτε η περιφρόνηση (σνομπάρισμα) αλλά ούτε και η υποταγή (χβοστισμός στα ρώσικα για τον Λένιν).

O αυθορμητισμός και η θεοποίηση των από κάτω είναι το θυμίαμα των αυθορμητιστών και των κάθε λογής αντι-εξουσιαστών. Η αντιδικία μας με τα παραπάνω ρεύματα δεν είναι μόνο θεωρητική αλλά και πρακτική. Σχετίζεται με την ύπαρξη και το ρόλο του κόμματος.

Είναι αλήθεια ότι το τελευταίο διάστημα πάνω στο έδαφος της κρίσης αυξήθηκαν τα σημάδια διαλυτισμού (λικβινταρισμού) πάνω στο κίνημα και σε πολλές περιπτώσεις κανοναρχούν. Θα μπορούσε κανείς να διακρίνει τρεις σταθμούς. Το Δεκέμβρη του 2008 με αφορμή τη δολοφονία του Α. Γρηγορόπουλου όπου το μηδενιστικό ρεύμα στη νεολαία «πήρε κεφάλι», τις πλατείες όπου η θυμωμένη απελπισμένη μάζα στις γειτονιές ζητούσε λύση εδώ και τώρα για να καταλήξει στ’ απόνερα του ΣΥΡΙΖΑ, του Καμμένου ή της Χρυσής Αυγής και πρόσφατα όπου ο πολιτικός διαλυτισμός της «εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς» αφού κατάπιε αμάσητα αστικά ιδεολογήματα θέλει «άγριες συγκρούσεις» χωρίς επαναστατική πρωτοπορία. Δεν είναι τυχαίο ότι ο βολονταρισμός (υποκειμενικός θεληματισμός) δίνει και παίρνει στα νεανικά ακροατήρια και σε γειτονιές μετατρέποντας την πολιτική και συνδικαλιστική πάλη σε χαρτοπόλεμο και καρικατούρα. Σαφώς και η άρχουσα προπαγάνδα των ΜΜΕ, των διανοουμένων και των ρεφορμιστών έστρωσε το χαλί, λίπανε το έδαφος με τόνους αντικομματικής και αντικομμουνιστικής υστερίας. Σημειώνουμε χαρακτηριστικά ότι οι αντι-εξουσιαστές θυμούνται άκουσον, άκουσοντο ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ, τον ΔΣΕ για να αποθεώσουν τον… Μελιγαλά, να φοβήσουν τους μπουρζουάδες και τελικά να εκτονώσουν το ασίγαστο πάθος τους για τα όπλα!! Η ΚΝΕ στα συνθήματά της για να μην υστερήσει πρόσθεσε την Oργάνωση Προστασίας Λαϊκών Αγωνιστών (OΠΛΑ) ενώ ταυτόχρονα το ΚΚΕ μαζεύει διαδικτυακές υπογραφές για σχέδια νόμου. Ακόμα και η ροβεσπιερική «Κόντρα» λανσάρει το σύνθημα «οι λαοί νικούν με τ’ όπλο στο χέρι και η Παλαιστίνη πολύ καλά το ξέρει» για να προσθέσει «δεν υπάρχει ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη» όπου ο πασιφισμός (ειρηνισμός) συνδέεται με την αφηρημένη δικαιοσύνη στη Μ. Ανατολή χωρίς να σημαίνει τίποτα. Αντάρτικο με ζαχαρωτά και σύγκρουση με αυταπάτες.

Πρόκειται για το πολυπλόκαμο τέρας του διαλυτισμού που σέρνεται στις οδούς και στις πόλεις. Θέλει λύσεις τώρα, άκοπη και αδιάκοπη, εξάρει τον θαυμάσιο αυθορμητισμό των μαζών, υποκλίνεται στην κίνηση όποια κι αν είναι. Λέμε πως «ο αυθορμητισμός των μαζών δεν είναι ρέγγα για να την κάνουμε καπνιστή και να διατηρείται». Η ταξική πάλη προχωράει κατά κύματα και χρειαζόμαστε επειγόντωςεργαλείο μάχης, συσπείρωσης, αφομοίωσης και γενίκευσης των εμπειριών. Επαναστατική Oργάνωση, δηλαδή κομμουνιστικό κόμμα.

Είναι αυτό προαπαιτούμενο για να ξεσπάσουν αγώνες; Ασφαλώς όχι! Το κόμμα είναι εργαλείο, μεταβατικός αλλά σημαντικός στόχος. Όπως το πριόνι είναι αναγκαίο για να κόψεις το ξύλο έτσι και το κόμμα είναι σταθμός για να «ψηλώσουν» οι αγώνες. Είναι αδήριτη ανάγκη και θεμελιακή εξήγηση για το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον των ταξικών συγκρούσεων. Αν θέλουμε να μην είμαστε λενινιστές μόνο κάθε Oκτώβρη κι αν θέλουμε να μην ξαναδούμε σ’ επανάληψη την πρόσφατη φρίκη.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *