Ο δημιουργικός χαρακτήρας τού διαλεκτικού υλισμού

Το κείμενο βρίσκεται στο έργο “Διαλεκτικός Υλισμός”, Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ, εκδόσεις Άκμων-Αναγνωστίδη, σελ  32-33

 

 

 

Ο δημιουργικός χαρακτήρας τού διαλεκτικού υλισμού.

 

 

Ό διαλεκτικός υλισμός σαν κοσμοθεωρία, βασισμένη στα δεδομένα τής επιστήμης καί τής πράξης, ξεκινάει από την άποψη ότι το προτσές τής γνώσης ποτέ δέν εξαντλεί ώ ς το τέλος το αντικείμενο, τι ή γνώση δέν έχει όρια καί γι’ αυτό ή αξίωση των προ μαρξιστικών φιλοσόφων, ότι δημιουργούν ένα σύστημα γνώσης μια για πάντα δοσμένο, έτοιμο, ολοκληρωμένο, απόλυτο, είναι τελείως ανυπόστατη.

Ο Μαρξ καί ό Ένγκελς τόνιζαν συνεχώς τι ή διδασκαλία τους δέν είναι είναι δόγμα, άλλα καθοδήγηση για δράση. Αντιπαράθεταν τη διδασκαλία τους σε όλα τα προηγούμενα φιλοσοφικά συστήματα πού είχαν δογματικό χαρακτήρα. Οι δημιουργοί των φιλοσοφικών συστημάτων του παρελθόντος— οι ιδεολογικοί εκπρόσωποι των εκμεταλλευτριών τάξεων—παρουσίαζαν τίς διδασκαλίες τους σαν γνώση απόλυτα τελειωμένη, αμετάβλητη. Αντίθετα, το σπουδαιότερο χαρακτηριστικό τής μαρξιστικής – λενινιστικής φιλοσοφίας, πού την ξεχωρίζει  ριζικά απ’ ‘όλες τίς προηγούμενες διδασκαλίες, είναι ο δημιουργικός, αντιδογματικός της χαρακτήρας, πού έχει την πηγή του στην αδιάρρηκτη σύνδεσή της, με την πράξη, με τη ζωή, με τον αγώνα τής εργατικής τάξης για τη δημοκρατία καί το σοσιαλισμό.

‘Η ενότητα θεωρίας καί επαναστατικής πράξης ενυπάρχει στον ίδιο το μαρξισμό. ‘Η φιλοσοφία τού μαρξισμού θεωρεί την κοινωνική πρακτική δράση καί βάση τής γνώσης καί μέσο επαλήθευσης τής γνώσης. Σ ’ αυτό εκδηλώνεται παραστατικά ο δημιουργικός, δραστικός, αντιδογματικός χαρακτήρας τής μαρξιστικής φιλοσοφίας. Τονίζοντας αυτό το βασικό γνώρισμα όλης τής κοσμοθεωρίας του μαρξισμού, πού τον ξεχωρίζει κατ’ αρχήν από τον οπορτουνισμό, τον όποιο χαρακτηρίζει διάσταση θεωρίας καί πράξης, ό Β. I. Λένιν γραφεί : «Δέν μπορεί νά υπάρχει δογματισμός εκεί πού υπέρτατο καί μοναδικό κριτήριο τής θεώρίας τίθεται ή συμφωνία της με την πραγματική πορεία τής κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης…» *.

Ή συνεχής εξέλιξη είναι γνώρισμα τής βαθύτατης ζωτικότητας του διαλεκτικού υλισμού. Χάρη σ’ αυτό το γνώρισμα ό διαλεκτικός υλισμός μπορεί νά γενικεύει θεωρητικά όχι μόνο τα δεδομένα τού παρελθόντος, αλλά καί το παρόν, καθώς  επίσης καί νά προβλέπει επιστημονικά το μέλλον. Τη σπουδαιότατη αυτή ιδιότητα δέν την είχε κανένα φιλοσοφικό σύστημα πριν από τον Μαρξ τις περισσότερες προ μαρξιστικές φιλοσοφικές διδασκαλίες τις χαρακτήριζε μιά δουλόπρεπη προσήλωση στο παρελθόν, ή οποία αντανακλούσε τα συμφέροντα των εκμεταλλευτριών τάξεων. Μόνο ο διαλεκτικός υλισμός δίνει τη δυνατότητα να γενικεύουμε τα γεγονότα πού συντελούνται μπροστά στα μάτια μας, νά προβλέπουμε την παραπέρα πορεία τους καί νά οργανώνουμε αντίστοιχα την πρακτική δουλειά.

Ό Μαρξ καί ό Ένγκελς ανέπτυσσαν στις συνθήκες τού προ μονοπωλιακού καπιταλισμού τη φιλοσοφία πού δημιούργησαν οι ίδιοι, γενικεύοντας θεωρητικά την ιστορική πείρα καί τις ανακαλύψεις τής φυσιογνωσίας τού 19ου αιώνα. Οι νέες ιστορικές συνθήκες τής εποχής τού ιμπεριαλισμού καί των προλεταριακών επαναστάσεων, τα νέα δεδομένα τής επιστήμης έβαλαν το πρόβλημα τής παραπέρα ανάπτυξης τού μαρξισμού, μαζί καί το πρόβλημα τής παραπέρα ανάπτυξης τού λενινισμού. Τό πρόβλημα αυτό το έλυσε το Κομμουνιστικό Κόμμα, ό Β. I. Λένιν καί οι πιο στενοί συναγωνιστές καί μαθητές του.

Ό διαλεκτικός υλισμός είναι ζωντανή, δημιουργική, αναπτυσσόμενη διδασκαλία. Θα ήταν σχολαστικισμός καί ταλμουδισμός νά θεωρούνται ό διαλεκτικός υλισμός, τα επιμέρους συμπεράσματα καί οι διατυπώσεις τού διαλεκτικού υλισμού, συλλογή δογμάτων πού δέν αλλάζουν ποτέ, παρά την αλλαγή των συνθηκών εξέλιξης τής κοινωνίας. ‘Η κατάκτηση τού διαλεκτικού υλισμού δέν έχει τίποτε το κοινό με την απλή εκμάθηση των συμπερασμάτων καί των διατυπώσεων του.

Κατέχω τη μαρξιστική διαλεκτική μέθοδο καί τον μαρξιστικό φιλοσοφικό λύσιμό σημαίνει μαθαίνω νά εφαρμόζω καί την πρώτη καί τον δεύτερο για τη λύση των προβλημάτων τής επιστήμης καί τής πρακτικής δράσης, για την επίτευξη νέων πορισμάτων τής επιστήμης καί τον καθορισμό των τρόπων επίλυσης των πρακτικών καθηκόντων.

 

 

1.Β. 1. Λένιν, Άπαντα, τόμ. 1ος, σελ.. 280.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *