Jean Paul Marat: Η τάξη των εμπόρων

Το κείμενο βρίσκεται στο “Μαρά-Σεν Ζιστ-Ροβεσπιέρος, Κείμενα”, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, σελ 75-78

 

ΟΙ ΒΟΗΘΟΙ ΤΟΥ ΔΕΣΠΟΤΙΣΜΟΥ : Η ΤΑΞΗ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΩΝ (Από το βιβλίο Οι αλυσίδες της σκλαβιάς)

 

 

Οι κάθε λογής κερδοσκοπίες οδηγούν αναγκαστικά στη δη­μιουργία προνομιούχων εταιριών για το αποκλειστικό εμπόριο σε ορισμένους κλάδους· εταιριών που δημιουργήθηκαν πάντα σε βάρος του ιδιωτικού εμπορίου, της μανιφακτούρας των βιο­τεχνιών, και της εργατικής δύναμης: και μόνο από το λόγο ότι καταστρέφουν κάθε συναγωνισμό. Έτσι, τα πλούτη που θα εί­χαν διοχετευτεί από χίλια διαφορετικά κανάλια για να καρπί­σουν το κράτος, συγκεντρώνονται στα χέρια μερικών εταιριών, που καταβροχθίζουν τα μέσα διαβίωσης του λαού και παχαί­νουν με τον ιδρώτα του. Μαζί με τις προνομιούχες εταιρίες γεννιούνται και τα κάθε λογής μονοπώλια, το αποκλειστικό χονδρεμπόριο της παραγω­γής των τεχνιτών, των προϊόντων της φύσης και προπάντων των ειδών πρώτης ανάγκης, αποκλειστικά χονδρεμπόριο που κάνει προβληματική τη διαβίωση του λαού και που τον αφήνει στο έλεος των υπουργών, των συνηθισμένων αρχηγών όλων των μεγαλοχονδρεμπόρων.

Πάνω στο σύστημα των μονοπωλίων διαμορφώνεται σταδια­κά η διαχείριση των οικονομικών. Το κράτος αναθέτει την εί­σπραξη των εσόδων του στους εργολάβους φοροεισπράκτορες, που αναλαμβάνουν στη συνέχεια τη διεύθυνση προνομιούχων εταιριών, και εκτρέπουν προς όφελός τους τον δημόσιο πλούτο. Σύντομα το έθνος μεταμορφώνεται σε λεία των φορολόγων, των χρηματιστών, των καταχραστών: αχόρταγων βρικολάκων που ζουν από απάτες, κλοπές, εκβιασμούς και αρπαγές, και που κα­ταστρέφουν το έθνος για να το λαφυραγωγήσουν.

Οι εταιρίες των διαμεσολαβητών, των χρηματιστών, των ερ­γολάβων φοροεισπρακτόρων, των μεγαλοχονδρεμπόρων, γεν­νούν πάντα ένα πλήθος από μεσίτες, πράκτορες συναλλάγμα­ τος, κερδοσκόπους: αισχροκερδείς που απασχολούνται με το να διαδίδουν ψεύτικες φήμες για να ανεβάσουν ή να ρίξουν τε­χνητά τις αξίες, για να μπλέξουν τα θύματά τους μέσα σε χρυ­σωμένα δίχτυα, για να γυμνώσουν τους επενδυτές, καταστρέ­φοντας τη δημόσια  πίστη.

Γρήγορα, το θέαμα των τεράστιων περιουσιών τόσων και τό­σων τυχοδιωκτών ανοίγει σε όλους την όρεξη για κερδοσκο­ πίες, η μανία της αισχροκέρδειας διαποτίζει όλες τις βαθμίδες, και το έθνος δεν αποτελείται στο εξής παρά από άπληστους δολοπλόκους, αδίστακτους ενεχυροδανειστές, σιχαμερούς το­κογλύφους, κομπιναδόρους και απατεώνες, που απασχολούνται διαρκώς με το πώς θα επινοήσουν νέους τρόπους για να γδά­ρουν τους ανόητους και να θεμελιώσουν την ατομική τους πε­ριουσία σε βάρος της δημόσιας.

Η πλειοψηφία από αυτούς τους δολοπλόκους που συνδέουν τη μοίρα τους με τον τροχό της τύχης τσακίζεται: η δίψα του χρυσού τούς κάνει να διακινδυνεύσουν αυτό που έχουν για να αποκτήσουν αυτό που δεν έχουν και η μιζέρια τους κάνει χυ­δαίους παλιάνθρωπους, πρόθυμους να πουληθούν και να υπηρε­τήσουν τις προθέσεις ενός αφεντικού. Όταν τα πλούτη συγκεντρώνονται στα χέρια των κερδοσκό­πων, το πλήθος των εμπόρων δεν έχει άλλο παρά την ατομική του μικροεπιχείρηση για να συντηρηθεί και να χορτάσει την απληστία του. Κι όπως η πολυτέλεια τους έχει δημιουργήσειένα πλήθος από καινούργιες ανάγκες, που ο μεγάλος αριθμός ένα πλήθος από καινούργιες ανάγκες, που ο μεγάλος αριθμός των τυχοδιωκτών τους εμποδίζει να τις ικανοποιήσουν, τότε όλοι τους σχεδόν καταφεύγουν στις κομπίνες και στην απάτη.

 Από εδώ κι εμπρός δεν υπάρχει πλέον καλή πίστη στο εμπόριο: ο καθένας είτε για να πλουτίσει, είτε για να ξεφύγει από την ανέχεια, προσπαθεί αδιάκοπα να ξεγελάσει τους άλλους. Οι έ­μποροι πολυτέλειας ξεγυμνώνουν τους πολίτες που οι δουλειές τους δεν παν καλά, τους άσωτους γιους, τους σπάταλους. Όλα τα εμπορεύματα νοθεύονται, ακόμη και τα τρόφιμα: η τοκογλυ­φία καθιερώνεται, η απληστία δεν έχει πια τροχοπέδη, οι κο­μπίνες και οι απάτες δεν έχουν όρια. Στη θέση των πράων και καλοκάγαθων αρετών, που χαρα­κτηρίζουν τα απλά, φτωχά και φιλόξενα έθνη, έρχονται όλες οι διαστροφές του φρικτού εγωισμού, της ψυχρότητας, της σκλη­ρότητας, της απανθρωπιάς, της βαρβαρότητας. Η δίψα του χρυσού στεγνώνει όλες τις καρδιές, δεν έχουν πια συμπόνια.

 Η φωνή της φιλίας παύει να αναγνωρίζεται, οι δεσμοί του αί­ματος σπάνε, δεν αναπνέουν παρά για την περιουσία, και πουλά­νε ακόμη και ανθρώπους(1). Σε ό,τι αφορά τις πολιτικές σχέσεις της ορδής των κερδοσκό­πων, είναι γεγονός ότι σε κάθε χώρα, οι εταιρίες από διαμεσο­λαβητές, χρηματιστές, ενεχυροδανειστές, εργολάβους φοροει­ σπράκτορες, μεγαλοχονδρέμπορους, μεσίτες, τοκογλύφους, κα­ ταχραστές, δημόσιους βρικόλακες και βδέλλες, συνδέονται στο σύνολό τους με την κυβέρνηση, και αναδεικνύονται στους πιο ένθερμους υποστηρικτές της.

Στα εμπορικά έθνη, όπου οι κεφαλαιούχοι και οι εισοδημα­τίες συνδέονται σχεδόν στο σύνολό τους με τους διαμεσολαβη­τές, τους χρηματιστές, τους δανειστές, οι μεγάλες πόλεις έχουν μόνο δυο τάξεις πολιτών, που η μια φυτοζωεί μέσα στην αθλιό­τητα και η άλλη πνίγεται στα περιττά. Η τελευταία διαθέτει όλα τα μέσα καταπίεσης, ενώ η πρώτη στερείται από όλα τα μέσα άμυνας.

Έτσι, μέσα στις δημοκρατίες, η ακραία ανισότη­τα των καταστάσεων θέτει ολόκληρο το λαό κάτω από το ζυγό μιας χούφτας ατόμων. Αυτό ακριβώς είδαμε στη Βενετία, στη Γένοβα, στη Φλωρεντία, τότε που το εμπόριο τους έφερε τα πλούτη της Ασίας. Και το ίδιο βλέπουμε στην Ολλανδία, όπου οι πλούσιοι πολίτες, αποκλειστικοί άρχοντες της δημοκρατίας, έχουν στη διάθεσή τους τα πλούτη ηγεμόνων, ενώ η πλειοψη­ φία στερείται το ψωμί.

Στις μοναρχίες, πλούσιοι και φτωχοί, είναι όλοι υποταγμένοι στον ηγεμόνα. Από την τάξη των εξαθλιωμένων στρατολογεί τις λεγεώνες των έμμισθων λογχοφόρων που συνθέτουν τους στρατούς της ξηράς και της θάλασσας, τα στίφη των ναυτονόμων, των μπρά­ βων, των αστυνόμων, των κατασκόπων και των χαφιέδων, που μισθώνονται για να καταπιέζουν το λαό και να τον αλυσοδένουν. Από την τάξη των πλουσίων στρατολογεί τους προνομιού­ χους, τους τιτλούχους, τους αξιωματούχους, τους δικαστικούς, ακόμη και τους ανώτατους αυλικούς(2) του στέμματος.

Από τη στιγμή λοιπόν που οι τίτλοι ευγενείας, οι τίτλοι ιδιοκτησίας, τα μεγάλα αξιώματα, οι υψηλές θέσεις και καθήκοντα, όλα αυ­ τά εξαγοράζονται, τότε εκείνο που προσεγγίζει περισσότερο το θρόνο είναι ο πλούτος παρά η καταγωγή. Ο πλούτος παραβι­άζει τις πόρτες της συγκλήτου, ανεβάζει σε όλες τις θέσεις της εξουσίας που αναγκάζουν τις κατώτερες τάξεις να εξαρτώνται από τις προνομιούχες, ενώ οι ίδιες εξαρτώνται από την αυλή. Μ’ αυτόν λοιπόν τον τρόπο το εμπόριο μεταμορφώνει τους πλούσιους και φτωχούς πολίτες σε όργανα καταπίεσης ή υποτέ­λειας.

 

 

(1) Στην Ολλανδία κυρίως μπορεί να δει κανείς τα θλιβερά αποτελέ­ σματα του κερδοσκοπικού πνεύματος. (Σημ. του Μαρά).

(2)Αυτό το βλέπει κανείς στην Αγγλία, όπου η πλειοψηφία των λόρδων κατάγεται από κάποιον νεόπλουτο έμπορο, αλλά κυρίως στη Γαλλία, όπου όλοι σχεδόν οι πρόσφατοι ευγενείς είναι απόγονοι κάποιου φο­ ροεισπράκτορα, κάποιου δανειοδότη ή κάποιου καταχραστή της επαρχίας, που πλούτισε με το αίμα του λαού, ή τέλος κάποιου νεό­ πλουτου κομπιναδόρου λακέ , που πλούτισε από αισχροκέρδειες σε βά­ ρος του κράτους. Απόδειξη αυτοί που πλουτίζουν με το σύστημα του Λόου. (Σημ. του Μαρά).

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *