Πρόλογος

 

Πρόλογος

 

 

 

Η μπροσούρα του Κάουτσκι «Η Δικτατορία του Προλεταριάτου», που εκδόθηκε τελευταία στη Βιέννη (Wien, 1918, lgnaz Brand, 64 σελίδες), δίνει το πιο χτυπητό παράδειγμα της ολοκληρωτικής κ’ επαίσχυντης χρεοκοπίας της Δεύτερης Διεθνούς –χρεοκοπίας που από πολύν καιρό μιλούν γι’ αυτήν όλοι οι τίμιοι σοσιαλιστές όλων των χωρών. Το ζήτημα της προλεταριακής επανάστασης μπαίνει σήμερα πρακτικά στην ημερήσια διάταξη σε μια ολόκληρη σειρά κρατών. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να αναλύσουμε τα σοφίσματα του αποστάτη και την ολοκληρωτική απάρνηση του μαρξισμού από τον Κάουτσκι.

Πρέπει πρώτα – πρώτα να υπογραμμίσουμε ότι αυτός που γράφει τις γραμμές αυτές, από τις αρχές του πολέμου αναγκάστηκε πάρα πολλές φορές να επιστήσει την προσοχή πάνω στη ρήξη του Κάουτσκι με το μαρξισμό. Αφιέρωσα σ’ αυτό το θέμα στα 1914-1918 μια σειρά από άρθρα στο «Σοσιαλδημοκράτη» και στον «Κομμουνιστή», που έβγαινε τότε στο εξωτερικό. Τα άρθρα αυτά συγκεντρώθηκαν στον τόμο των Γ. Ζινόβιεφ και Ν. Λένιν «Ενάντια στο Ρεύμα», Πετρούπολη, 1918 (550 σελίδες), που εκδόθηκε από το Σοβιέτ της Πετρούπολης. Μίλησα ακόμα για τον «καουτσκισμό» σε μια μπροσούρα που γράφτηκε στη Γενεύη στα 1915 και μεταφράστηκε τον ίδιο χρόνο γαλλικά και γερμανικά.

«Ο Κάουτσκι, η υπέρτατη αυθεντία της Δεύτερης Διεθνούς, δείχνει με τον πιο τυπικό και τον πιο έντονο τρόπο πως ο μαρξισμός, που αναγνωρίζεται από μερικούς στα λόγια, μετατρέπεται στην πραγματικότητα σε “στρουβισμό”ή σε “μπρεντανισμό”δηλαδή στη φιλελεύθερη εκείνη αστική διδασκαλία που δέχεται την “ταξική”πάλη του προλεταριάτου, φτάνει, να μην τραβάει ως την επανάσταση και που αντιπροσωπεύεται κυρίως από το Ρώσο συγγραφέα Στρούβε και το Γερμανό οικονομολόγο Μπρεντάνο. Ένα άλλο τέτοιο παράδειγμα βρίσκουμε στον Πλεχάνοφ.

Χάρη σε μια ολόκληρη σειρά από φανερά σοφίσματα, ξεριζώνουν από το μαρξισμό τη ζωντανή επαναστατική του ψυχή, δέχονται το παν στο μαρξισμό έξω απ’ τις μέθοδες της επαναστατικής πάλης, την προπαγάνδα, την προετοιμασία αυτής της πάλης και τη διαπαιδαγώγηση των μαζών προς αυτή την κατεύθυνση.

Περιφρονώντας κάθε αρχή ο Κάουτσκι “συμφιλιώνει”τη θεμελιακή σκέψη του σοσιαλσοβινισμού, δηλαδή την αποδοχή της εθνικής άμυνας στον τωρινό πόλεμο, με μια διπλωματική και απατηλή παραχώρηση στους αριστερούς, όπως είναι η αποχή από την ψήφιση των πολεμικών πιστώσεων ή μια προφορική δήλωση αντιπολίτευσης κτλ. Ο Κάουτσκι που έγραψε στα 1908 ένα ολόκληρο βιβλίο για το πλησίασμα της εποχής των επαναστάσεων και για τους ακατάλυτους δεσμούς ανάμεσα στον πόλεμο και την επανάσταση, ο Κάουτσκι που υπόγραψε το 1912 το «Μανιφέστο της Βασιλείας» για την επαναστατική χρησιμοποίηση του επερχόμενου πολέμου, αναλαβαίνει σήμερα την υποχρέωση να δικαιολογήσει και να εξωραΐσει το σοσιαλσοβινισμό. Σαν τον Πλεχάνοφ κι αυτός, σμίγει με την αστική τάξη για να γελοιοποιήσει κάθε ιδέα επανάστασης, κάθε δράση που αποβλέπει στην άμεση επαναστατική πάλη.

Η εργατική τάξη δε μπορεί να φτάσει στον αντικειμενικό της σκοπό που είναι η παγκόσμια επανάσταση, αν δεν κηρύξει έναν αμείλιχτο πόλεμο σ’ αυτούς τους χωρίς χαρακτήρα αποστάτες, στους υποταχτικούς αυτούς υπηρέτες του οπορτουνισμού, που, εξευτελίζουνε σ’ ανήκουστο βαθμό τη μαρξική θεωρία. Ο καουτσκισμός δεν είναι παιδί της τύχης είναι το κοινωνικό προϊόν των αντιφάσεων της Δεύτερης Διεθνούς που συνδυάζει την τυπική πίστη στο μαρξισμό με μια πραγματική υποταγή στον οπορτουνισμό», (Γ. Ζινόβιεφ και Ν. Λένιν: «Ο Σοσιαλισμός και ο Πόλεμος», Γενεύη 1915, σελίδες 13-14).

Σ’ ένα βιβλίο μου που γράφτηκε στα 1916, «Ο Ιμπεριαλισμός, Τελευταίος Σταθμός του Καπιταλισμού», και που εκδόθηκε στην Πετρούπολη το 1917 έκανα λεπτομερειακή ανάλυση της θεωρητικής αστάθειας όλων των συλλογισμών του Κάουτσκι για τον ιμπεριαλισμό: Παράθετα εκεί τον ορισμό που δίνει ο Κάουτσκι στον ιμπεριαλισμό: «Ο ιμπεριαλισμός είναι προϊόν του βιομηχανικού καπιταλισμού στο ανώτατο σημείο της ανάπτυξής του. Συνίσταται στην τάση κάθε βιομηχανικού καπιταλιστικού έθνους να προσαρτάει να υποτάζει αγροτικές περιοχές (η υπογράμμιση είναι του Κάουτσκι), ολοένα και μεγαλύτερες χωρίς να λογαριάζει τα έθνη που τις κατοικούν». Απόδειξα πως ο συλλογισμός αυτός είταν ολότελα ψεύτικος και «προσαρμοσμένος» με τρόπο να αφήνει στη σκιά τις βαθύτατες εσωτερικές αντιφάσεις του καπιταλισμού, για να μπορέσει να βρει κατόπι έδαφος συμφιλίωσης με τον οπορτουνισμό. Κ’ έδινα το δικό μου ορισμό για τον ιμπεριαλισμό: «Ιμπεριαλισμός είναι ο καπιταλισμός που έχει φτάσει στο στάδιο εκείνο της ανάπτυξής του, όπου προβάλλει η κυριαρχία των μονοπωλίων και του χρηματιστικού κεφαλαίου, όπου η εξαγωγή κεφαλαίων παίρνει εξαιρετική σπουδαιότητα, όπου αρχίζει το μοίρασμα του κόσμου ανάμεσα στα διεθνή τραστ και τελειώνει το μοίρασμα της επιφάνειας της γης ανάμεσα στις μεγαλύτερες καπιταλιστικές χώρες». Απόδειχνα πως η κριτική του ιμπεριαλισμού είναι πιο αδύνατη στον Κάουτσκι παρά στους αστούς συγγραφείς.

Τέλος, τον Αύγουστο και το Σεπτέβρη του 1917, δηλαδή πριν από τη ρωσική προλεταριακή επανάσταση (25 Οχτώβρη – 7 Νοέμβρη 1917), έγραφα το «Κράτος και Επανάσταση», «μαρξική θεωρία για το κράτος και ο ρόλος του προλεταριάτου στην επανάσταση» –μπροσούρα που εκδόθηκε στην Πετρούπολη στις αρχές του 1918. Και στη μπροσούρα αυτή, στο κεφάλαιο VI, για την «Παραμόρφωση του μαρξισμού από τους οπορτουνιστές», έδωσα ιδιαίτερη προσοχή στον Κάουτσκι, αποδείχνοντας πως εξευτέλισε ολότελα τη διδασκαλία του Μαρξ, πως τη μεταμόρφωσε σε οπορτουνισμό και πως «απαρνήθηκε πραγματικά την επανάσταση, αναγνωρίζοντάς την μόνο στα λόγια».

Κατά βάθος, το βασικό θεωρητικό λάθος τον Κάουτσκι, στη μπροσούρα του για τη δικτατορία τον προλεταριάτου, βρίσκεται ακριβώς σε μιαν οπορτουνιστική παραμόρφωση της διδασκαλίας τον Μαρξ για το κράτος, παραμόρφωση που κατάγγειλα λέξη προς λέξη στη μπροσούρα μου «Κράτος και Επανάσταση».

Ήταν αναγκαίο να κάνω τις προκαταρκτικές αυτές παρατηρήσεις, γιατί αποδείχνουν πως κατηγόρησα ανοιχτά τον Κάουτσκι σαν αποστάτη πολύν καιρό πριν πάρουν οι μπολσεβίκοι την εξουσία και προτού τους καταδικάσει ανοιχτά ο Κάουτσκι γι’ αυτό.

 

 

 

Ν. Λ.

 

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *