V.I Lenin: Θέσεις για το εθνικό και αποικιακό ζήτημα (δεύτερο συνέδριο Κομμουνιστικής Διεθνούς-1920)

O Lenin με αντιπροσώπους στο δεύτερο συνέδριο της Κ.Διεθνούς

 

 

Λενιν: ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠΟΙΚΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ (2ο συνεδριο Κομμουνιστικης Διεθνους-1920)

 

 

5 Ιουνίου 1920

 

(Υποβάλλοντας το ακόλουθο «προσχέδιο θέσεων για το εθνικό και το αποικιακό ζήτημα» για συζήτηση στο Δεύτερο Συνέδριο της Κομουνιστικής Διεθνούς, ζητώ απ’ όλους τους συντρόφους, και κυρίως από εκείνους που έχουν συγκεκριμένες πληροφορίες για οποιοδήποτε απ’ αυτά τα πολύ περίπλοκα ζητήματα, να με πληροφορήσουν για τις απόψεις τους, τις τροποποιήσεις τους, τις προσθήκες και τις συγκεκριμένες παρατηρήσεις τους, με όσο το δυνατόν πιο συνοπτική μορφή (όχι πάνω από δύο με τρεις σελίδες), ιδιαίτερα για τα ακόλουθα εθνικά ή αποικιακά ζητήματα: της Αυστρίας, το πολωνοεβραϊκό και ουκρανικό, της Αλσατίας-Λορένης και του Βελγίου, της Ιρλανδίας, τις δανογερμανικές, ιταλογαλλικές και ιταλοσλαβικές σχέσεις, των Βαλκανίων, των ανατολικών λαών, της πάλης ενάντια στον πανισλαμισμό, των σχέσεων στον Καύκασο, των δημοκρατιών των Μπασκίρων και των Τατάρων, της Κιργιζίας, του Τουρκεστάν, των μαύρων της Αμερικής, των αποικιών, των σχέσεων Κίνας-Κορέας-Ιαπωνίας) — 28 Ιουλίου 1920.

 

 

1. Η αστική δημοκρατία έχει από την ίδια της τη φύση, μια αφηρημένη και τυπική αντίληψη για το ζήτημα της ισότητας γενικά και για την ισότητα των εθνοτήτων ειδικότερα. Κάτω από το προσωπείο της ισότητας των ατόμων γενικά, η αστική δημοκρατία κηρύττει την τυπική ή νομική ισότητα ανάμεσα στον ιδιοκτήτη και τον προλετάριο, τον εκμεταλλευτή και τον εκμεταλλευόμενο, εξαπατώντας έτσι χυδαία τις καταπιεζόμενες τάξεις. Με τον ισχυρισμό ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, η αστική τάξη μεταμορφώνει την ιδέα της ισότητας, που αυτή καθ’ αυτή αποτελεί αντανάκλαση των σχέσεων στην εμπορευματική παραγωγή, σε όπλο που χρησιμοποιεί στην πάλη της ενάντια στην κατάργηση των τάξεων. Η αληθινή σημασία του αιτήματος για ισότητα συνίσταται στο να γίνει αίτημα για την κατάργηση των τάξεων.

2.Σύμφωνα με το ουσιαστικό καθήκον του να μάχεται την αστική δημοκρατία και να ξεσκεπάζει τη δολιότητα και την υποκρισία της, το Κομουνιστικό Κόμμα, σαν διακηρυγμένος υπέρμαχος του προλεταριακού αγώνα για την αποτίναξη του ζυγού της αστικής τάξης, πρέπει να βασίζει την πολιτική του και ως προς το εθνικό ζήτημα, όχι σε αφηρημένες και τυπικές αρχές αλλά καταρχήν σε μια ακριβή εκτίμηση της δεδομένης ιστορικής κατάστασης και κυρίως των οικονομικών συνθηκών. Κατά δεύτερο, πρέπει να τη βασίζει σ’ έναν ακριβή διαχωρισμό των συμφερόντων των καταπιεζόμενων τάξεων, των εργαζόμενων και των εκμεταλλευόμενων από τη γενική έννοια των εθνικών συμφερόντων σα σύνολο, που υποδηλώνει τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης. Πρέπει, κατά τρίτο, να βασίζει αυτή την πολιτική σ’ έναν εξίσου σαφή διαχωρισμό ανάμεσα στα καταπιεζόμενα, εξαρτημένα και υποτελή έθνη από τη μία, και τα καταπιεστικά, εκμεταλλευτικά και κυρίαρχα έθνη από την άλλη, ώστε να αντικρούσει τα αστικοδημοκρατικά ψέματα που μειώνουν τη σημασία αυτής της αποικιοκρατικής και οικονομικής υποδούλωσης της τεράστιας πλειοψηφίας του παγκόσμιου πληθυσμού από μια ασήμαντη μειοψηφία των πλουσιότερων και πιο ανεπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών, στοιχείο που χαρακτηρίζει την εποχή του χρηματιστικού κεφαλαίου και» του ιμπεριαλισμού.

3.Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος του 1914-18 φανέρωσε ξεκάθαρα, σε όλες τις εθνότητες και τις καταπιεζόμενες τάξεις του κόσμου, την απάτη της αστικοδημοκρα-τικής φρασεολογίας, δείχνοντας έμπρακτα ότι η Συνθήκη των Βερσαλλιών των περίφημων «Δυτικών δημοκρατιών» αποτελεί μια ακόμα πιο βάρβαρη και αποκρουστική πράξη βίας ενάντια στα αδύναμα έθνη απ’ ότι υπήρξε η Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ των γερμανών αριστοκρατών και του Κάιζερ. Η Κοινωνία των Εθνών δεν είναι τίποτα άλλο από μια συνθήκη διασφάλισης, με την οποία οι νικητές εγγυούνται ο ένας στον άλλο την λεία τους. Η αστική τάξη έχει την γνώμη ότι οι τάσεις για την αποκατάσταση της εθνικής ενότητας, για τη «συγκέντρωση των επαρχιών που αποσπάστηκαν», είναι προσπάθεια των νικημένων να συγκεντρώσουν δυνάμεις για καινούργιους πολέμους. Η αποκατάσταση των εθνών που έχουν υποστεί έναν τεχνητό διαμελισμό ανταποκρίνεται και στο συμφέρον του προλεταριάτου. Αλλά την αληθινή του ελευθερία και εθνική ενότητα το προλεταριάτο θα την αποκτήσει μόνο με τον επαναστατικό αγώνα και με την ήττα της αστικής τάξης. Η Κοινωνία των Εθνών και ολόκληρη η μεταπολεμική πολιτική της Αντάντ αποκαλύπτουν αυτή την αλήθεια με ακόμα μεγαλύτερη σαφήνεια και ευκρίνεια. Εντείνουν, παντού, τον επαναστατικό αγώνα τόσο του προλεταριάτου στις προηγμένες χώρες όσο και των μαζών που μοχθούν στις αποικίες και τις εξαρτημένες χώρες. Επιταχύνουν την κατάρρευση των μικροαστικών εθνικών αυταπατών ότι τα έθνη μπορούν να συμβιώσουν ειρηνικά και ισότιμα κάτω από τον καπιταλισμό.

4.Απ’ αυτόν τον ουσιαστικό συλλογισμό προκύπτει ότι ολόκληρη η πολιτική της Κομουνιστικής Διεθνούς στο αποικιακό και στο εθνικό ζήτημα πρέπει να στηρίζεται κυρίως σε μια στενότερη ενότητα των προλετάριων και των εργατικών μαζών όλων των εθνοτήτων και όλων των χωρών, για τον κοινό επαναστατικό αγώνα ανατροπής των γαιοκτημόνων και της αστικής τάξης. Μόνο αυτή η πολιτική μπορεί να εγγυηθεί τη νίκη κατά του καπιταλισμού, χωρίς την οποία δεν μπορούν να καταργηθούν ούτε η εθνική καταπίεση ούτε η ανισότητα.

5.Η σημερινή παγκόσμια πολιτική κατάσταση φέρνει στην ημερήσια διάταξη τη δικτατορία του προλεταριάτου. Οι παγκόσμιες πολιτικές εξελίξεις συγκεντρώνονται αναγκαστικά σε ένα και μόνο σημείο: τον αγώνα της διεθνούς αστικής τάξης εναντίον της ρωσικής δημοκρατίας των Σοβιέτ, γύρω από την οποία αναπόφευκτα συγκεντρώνονται αφενός τα σοβιετικά κινήματα των προοδευτικών εργατών όλων των χωρών και αφετέρου όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα των αποικιών και των υποδουλωμένων εθνοτήτων που η πικρή πείρα τα έχει διδάξει ότι δεν έχουν άλλη σωτηρία πέρα από τη νίκη του σοβιετικού συστήματος απέναντι στον παγκόσμιο ιμπεριαλισμό.

6.Δεν μπορούμε λοιπόν τώρα πια να περιοριζόμαστε στο να αναγνωρίζουμε ή να διακηρύσσουμε μονάχα την ανάγκη για ύπαρξη στενότερης ενότητας μεταξύ των εργαζομένων των διαφόρων εθνών. Πρέπει να επιδιώξουμε μια πολιτική που θα πετύχει την στενότερη συμμαχία όλων των εθνικών και αποικιακών απελευθερωτικών κινημάτων με τη Ρωσία των Σοβιέτ. Η μορφή αυτής της συμμαχίας πρέπει να καθορίζεται ανάλογα με τον βαθμό ανάπτυξης του κομουνιστικού κινήματος μέσα στο προλεταριάτο κάθε χώρας, ή του αστικοδημοκρατικού απελευθερωτικού κινήματος των εργατών και των αγροτών στις καθυστερημένες χώρες και εθνότητες.

7.Η ομοσπονδία αποτελεί μια μεταβατική μορφή προς την πλήρη ένωση των εργαζομένων όλων των εθνών. Ότι η ομοσπονδία είναι κατάλληλη αποδείχτηκε κιόλας στην πράξη, τόσο από τις σχέσεις ανάμεσα στη Ρωσική Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία των Σοβιέτ (R.S.F.S.R.) και τις άλλες σοβιετικές δημοκρατίες (την Ουγγρική, τη Φιλανδική και τη Λετονική στο παρελθόν, και του Αζερμπαϊτζάν και της Ουκρανίας τώρα), όσο και από τις σχέσεις στο εσωτερικό της Ρωσικής Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας, ως προς τις εθνότητες που προηγούμενα δεν είχαν ούτε κράτος ούτε αυτονομία (π.χ. οι αυτόνομες δημοκρατίες των Μπασκίρων και των Τατάρων ιδρύθηκαν στη Σοβιετική Ρωσία στα 1919 και 1920 αντίστοιχα).

8.Απ’ αυτή την άποψη, είναι καθήκον της Κομουνιστικής Διεθνούς να αναπτύξει περισσότερο, καθώς και να μελετήσει και να ελέγξει με βάση την εμπειρία τις νέες αυτές δημοκρατίες, που εμφανίζονται βασιζόμενες στο σοβιετικό σύστημα και το σοβιετικό κίνημα. Θεωρώντας την ομοσπονδία σαν μια μορφή μεταβατική προς την πλήρη ενότητα, είναι ανάγκη να πασχίσουμε για μια ολοένα και στενότερη ομοσπονδιακή ενότητα, έχοντας υπόψη, καταρχήν, ότι οι σοβιετικές δημοκρατίες, χωρίς στενότερη συμμαχία με τις άλλες σοβιετικές δημοκρατίες, είναι αδύνατο να συνεχίσουν να υπάρχουν, περικυκλωμένες καθώς είναι από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις όλου του κόσμου που είναι ανυπολόγιστα δυνατότερες από στρατιωτική άποψη. Κατά δεύτερο, ότι είναι αναγκαία μια στενή οικονομική συμμαχία των σοβιετικών δημοκρατιών, διαφορετικά δεν θα μπορέσουν να αποκατασταθούν οι παραγωγικές δυνάμεις που καταστράφηκαν από τον ιμπεριαλισμό, ούτε να εξασφαλιστεί η ευημερία των εργαζομένων. Κατά τρίτο, ότι υπάρχει μια τάση προς τη δημιουργία μιας μόνο οικονομίας που θα ρυθμίζεται από το προλεταριάτο όλων των χωρών σύμφωνα με ένα κοινό σχέδιο. Αυτή η τάση έχει ήδη αποκαλυφθεί, αρκετά καθαρά, κάτω από τον καπιταλισμό και είναι βέβαιο ότι θα αναπτυχθεί, ακόμα περισσότερο, και θα ολοκληρωθεί στο σοσιαλισμό.

9.Η εθνική πολιτική της Κομουνιστικής Διεθνούς, όσον αφορά τις σχέσεις στα πλαίσια ενός κράτους, δεν μπορεί να περιοριστεί στην απλή, τυπική, καθαρά διακηρυκτική και στην ουσία μη δεσμευτική αναγνώριση της ισότητας των εθνών, στην οποία αρκούνται οι αστοί δημοκράτες — τόσο αυτοί που με ειλικρίνεια παραδέχονται ότι είναι αστοί δημοκράτες, όσο και εκείνοι που υιοθετούν τον τίτλο του σοσιαλιστή (όπως οι σοσιαλιστές της 2ης Διεθνούς).

Σε όλη τους την προπαγάνδα και την αγκιτάτσια —τόσο μέσα στο κοινοβούλιο, όσο και έξω από αυτό— τα κομουνιστικά κόμματα πρέπει να ξεσκεπάζουν αδιάκοπα τις επανειλημμένες παραβιάσεις της ισότητας των εθνοτήτων και των εγγυημένων δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων, που μπορεί να δει κανείς σ’ όλα τα καπιταλιστικά κράτη παρά τα «δημοκρατικά» τους συντάγματα. Είναι επίσης απαραίτητο να εξηγούμε συνεχώς, καταρχήν, ότι μόνο το σύστημα των Σοβιέτ μπορεί να διασφαλίσει την πραγματική ισότητα των εθνοτήτων, ενώνοντας πρώτα τους προλετάριους και έπειτα το σύνολο του εργαζόμενου πληθυσμού στην πάλη ενάντια στην αστική τάξη, και δεύτερον ότι όλα τα κομουνιστικά κόμματα θα πρέπει να παρέχουν άμεση βοήθεια στα επαναστατικά κινήματα των εξαρτημένων και μη προνομιούχων εθνοτήτων (λ.χ. στο κίνημα στην Ιρλανδία, στο κίνημα των μαύρων της Αμερικής κ.λπ.) καθώς και των αποικιών.

Χωρίς αυτόν τον τελευταίο όρο που είναι εξαιρετικά σημαντικός, ο αγώνας ενάντια στη καταπίεση των εξαρτημένων εθνοτήτων και των αποικιών, καθώς και η αναγνώριση του δικαιώματος να αποσχίζονται, δεν είναι παρά μια ψευδεπίγραφη δήλωση, όπως αποδεικνύουν τα κόμματα της 2ης Διεθνούς.

10. Η αναγνώριση του διεθνισμού στα λόγια και η αντικατάσταση του στα έργα από τον μικροαστικό εθνικισμό και πασιφισμό, σε όλη την προπαγάνδα, την αγκιτάτσια και την πράξη, είναι πολύ συνηθισμένη όχι μόνο στα κόμματα της 2ης Διεθνούς αλλά και σε κείνα που αποχώρησαν απ’ αυτήν και, συχνά, ακόμα και σε κόμματα που αυτοαποκαλούνται κομουνιστικά. Η επιτακτικότητα της πάλης ενάντια σε αυτό το κακό, ενάντια στις πιο βαθιά ριζωμένες μικροαστικές εθνικιστικές προκαταλήψεις παίρνει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις όσο πιο πιεστικό γίνεται το καθήκον της μεταβολής της δικτατορίας του προλεταριάτου από εθνική δικτατορία (δηλαδή δικτατορία που υπάρχει σε μία μόνο χώρα και είναι ανίκανη να καθορίσει την παγκόσμια πολιτική) σε διεθνή (δηλαδή σε δικτατορία του προλεταριάτου που περιλαμβάνει τουλάχιστον κάμποσες προηγμένες χώρες και είναι ικανή να ασκήσει καθοριστική επίδραση στην παγκόσμια πολιτική συνολικά). Ο μικροαστικός εθνικισμός κηρύττει σαν διεθνισμό, την απλή αναγνώριση της ισότητας των εθνοτήτων και τίποτα περισσότερο. Εκτός από το γεγονός ότι η αναγνώριση αυτή δεν είναι παρά λεκτική, ο μικροαστικός εθνικισμός διατηρεί άθικτη την εθνική ιδιοτέλεια, ενώ ο προλεταριακός διεθνισμός απαιτεί, καταρχήν, τα συμφέροντα του προλεταριακού αγώνα μιας χώρας να υποτάσσονται στα συμφέροντα αυτού του αγώνα σε παγκόσμια κλίμακα και δεύτερον, τα έθνη που πετυχαίνουν τη νίκη απέναντι στην αστική τάξη τους να είναι ικανά και πρόθυμα να κάνουν τις μεγαλύτερες εθνικές θυσίες για την ανατροπή του διεθνούς καπιταλισμού.

Επομένως στις χώρες που είναι ήδη πλήρως καπιταλιστικές και έχουν εργατικά κόμματα που ενεργούν αληθινά σαν πρωτοπορία του προλεταριάτου, η πάλη ενάντια στις οπορτουνιστικές και μικροαστικές πασιφιστικές διαστρεβλώσεις της έννοιας και της πολιτικής του διεθνισμού αποτελεί πρωταρχικό και κύριο καθήκον.

11. Όσον αφορά τα πιο καθυστερημένα κράτη και έθνη, όπου επικρατούν φεουδαρχικές και πατριαρχικές (ή πατριαρχικές-αγροτικές) σχέσεις, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχουμε υπόψη μας τα εξής:

α) Ότι όλα τα κομουνιστικά κόμματα πρέπει να βοηθούν τα αστικοδημοκρατικά απελευθερωτικά κινήματα στις χώρες αυτές και ότι το καθήκον να παρέχουν την πιο ενεργή υποστήριξη ανήκει πρώτα πρώτα στους εργάτες της χώρας από την οποία εξαρτάται αποικιακά και οικονομικά το εξαρτημένο έθνος.

β) Ότι είναι αναγκαία η πάλη ενάντια στον κλήρο και τα υπόλοιπα αντιδραστικά και μεσαιωνικά στοιχεία που έχουν επιρροή στις καθυστερημένες χώρες.

γ) Ότι είναι επίσης ανάγκη να χτυπηθεί ο πανισλαμισμός και οι παρόμοιες τάσεις που προσπαθούν να συνδυάσουν το απελευθερωτικό κίνημα ενάντια στον ευρωπαϊκό και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό με μια προσπάθεια ενδυνάμωσης των θέσεων των Χαν (ηγεμόνες στην Κεντρική Ασία), των γαιοκτημόνων, των μουλάδων, κ.λπ.

δ) Ότι είναι ανάγκη, στις καθυστερημένες χώρες, να παρέχεται ξεχωριστή στήριξη στο κίνημα των αγροτών ενάντια στους γαιοκτήμονες, ενάντια στην ιδιοκτησία των τσιφλικάδων, ενάντια σε όλες τις εκδηλώσεις ή τα υπολείμματα της φεουδαρχίας και να προσπαθούμε να δώσουμε στο αγροτικό κίνημα τον πιο επαναστατικό χαρακτήρα, βάζοντας τις βάσεις για τη στενότερη δυνατή συμμαχία ανάμεσα στο δυτικοευρωπαϊκό κομουνιστικό προλεταριάτο και το επαναστατικό κίνημα των αγροτών στην Ανατολή, στις αποικίες και γενικά τις καθυστερημένες χώρες. Είναι ιδιαίτερα αναγκαίο να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να εφαρμοστούν οι βασικές αρχές του συστήματος των Σοβιέτ στις χώρες όπου επικρατούν προκαπιταλιστικές σχέσεις, οργανώνοντας «εργατικά Σοβιέτ», κ.λπ.

ε) Ότι είναι ανάγκη να αναπτυχθεί ένας αποφασιστικός αγώνας ενάντια στις απόπειρες που γίνονται να ντυθούν με κομουνιστικό μανδύα οι αστικοδημοκρατικές απελευθερωτικές τάσεις των καθυστερημένων χωρών. Η Κομουνιστική Διεθνής δεν θα πρέπει να υποστηρίζει τα αστικοδημοκρατικά εθνικά κινήματα στις αποικίες και στις καθυστερημένες χώρες, παρά μόνο υπό την προϋπόθεση ότι σε αυτές τις χώρες τα στοιχεία των μελλοντικών προλεταριακών κομμάτων (που δεν θα είναι κομουνιστικά μόνο στο όνομα) θα συγκεντρώνονται και θα εκπαιδεύονται ώστε να κατανοήσουν τα ιδιαίτερα καθήκοντα τους, δηλαδή τα καθήκοντα της πάλης ενάντια στα αστικοδημοκρατικά κινήματα, μέσα στα ίδια τους τα έθνη. Η Κομουνιστική Διεθνής πρέπει να συνάψει μια προσωρινή συμμαχία με την αστική δημοκρατία των αποικιών και των καθυστερημένων χωρών αλλά ποτέ δεν πρέπει να συγχωνεύεται με αυτήν και πρέπει, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, να υπερασπίζει τον αυτόνομο χαρακτήρα του προλεταριακού κινήματος, έστω κι αν αυτό βρίσκεται σε εμβρυακή κατάσταση.

ζ) Ότι είναι ανάγκη να εξηγούμε και να αποκαλύπτουμε συνέχεια στις πλατιές εργαζόμενες μάζες όλων των χωρών, και ιδιαίτερα στις μάζες των καθυστερημένων χωρών, την απάτη που οργανώνουν συστηματικά οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις οι οποίες, κάτω από τη μάσκα των δήθεν πολιτικά ανεξάρτητων κρατών, δημιουργούν κράτη τα οποία είναι πλήρως εξαρτημένα απ’ αυτές τόσο οικονομικά και δημοσιονομικά όσο και στρατιωτικά. Σαν λαμπρό παράδειγμα εξαπάτησης της εργατικής τάξης των εξαρτημένων χωρών, μπορούμε να αναφέρουμε την υπόθεση των Σιωνιστών στην Παλαιστίνη όπου με το πρόσχημα της ίδρυσης εβραϊκού κράτους (στον τόπο αυτό που οι εβραίοι είναι μια ασήμαντη μειοψηφία) ο σιωνισμός έχει παραδώσει τον ντόπιο πληθυσμό των αράβων εργατών στην αγγλική εκμετάλλευση. Στη σημερινές διεθνείς συνθήκες, δεν υπάρχει άλλη σωτηρία για τα εξαρτημένα και αδύναμα έθνη από μια ένωση των Σοβιετικών Δημοκρατιών.

12. Η προαιώνια καταπίεση των μικρών εθνοτήτων και των αποικιών από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις δεν γέμισε μόνο τις εργαζόμενες μάζες των καταπιεζόμενων χωρών με μίσος προς τα έθνη-καταπιεστές αλλά γέννησε και τη δυσπιστία προς αυτές τις χώρες γενικά ακόμα και προς το προλεταριάτο τους. Η ποταπή προδοσία του σοσιαλισμού από την πλειοψηφία των επίσημων ηγετών αυτού του προλεταριάτου, στα 1914-19, τότε που η «υπεράσπιση της πατρίδας» χρησιμοποιήθηκε σαν σοσιαλ-σοβινιστικός μανδύας για να κρύψει την υπεράσπιση του «δικαιώματος» της αστικής «τους» τάξης να καταδυναστεύει αποικίες και να καταληστεύει τις οικονομικά εξαρτημένες χώρες, δεν μπορούσε παρά να αυξήσει τη δικαιολογημένη αυτή δυσπιστία. Από την άλλη πλευρά, όσο πιο καθυστερημένη είναι μια χώρα, τόσο ισχυρότερη είναι η επιρροή της αγροτικής παραγωγής μικρής κλίμακας, της πατριαρχίας και της απομόνωσης, που αναπόφευκτα ενισχύουν ιδιαίτερα και κάνουν πολύ ανθεκτικές τις βαθύτερες μικροαστικές προκαταλήψεις, δηλαδή τον εθνικό εγωισμό και την εθνική στενοκεφαλιά. Αυτές οι προκαταλήψεις είναι αναπόφευκτο να εκλείψουν με πολύ αργό τρόπο κι αυτό γιατί δεν μπορούν να εξαφανιστούν, παρά μόνο αφού εξαφανιστούν ο ιμπεριαλισμός και ο καπιταλισμός στις αναπτυγμένες χώρες και αφού μεταβληθεί ριζικά ολόκληρη η υποδομή της οικονομικής ζωής των καθυστερημένων χωρών. ΓΓ αυτό, είναι καθήκον του ταξικά συνειδητοποιημένου κομουνιστικού προλεταριάτου όλων των χωρών να αντιμετωπίσει με ιδιαίτερη φρόνηση και προσοχή τα υπολείμματα εθνικού αισθήματος στις χώρες και τα έθνη που καταδυναστεύονται αρκετά χρόνια. Και είναι εξίσου απαραίτητο να κάνει ορισμένες υποχωρήσεις με στόχο να ξεπεραστούν γρηγορότερα αυτή η δυσπιστία και αυτές οι προκαταλήψεις. Η ολοκληρωτική νίκη εναντίον του καπιταλισμού δεν μπορεί να επιτευχθεί αν το προλεταριάτο, και στη συνέχεια οι μάζες των εργαζομένων όλων των χωρών και των εθνών της γης, δεν πασχίσουν αυθόρμητα για συμμαχία και ενότητα.

Συμπληρωματικές θέσεις για το εθνικό και το αποικιακό ζήτημα

 

1.Ένα από τα πιο σπουδαία ζητήματα του δεύτερου Συνεδρίου της 3ης Διεθνούς είναι ο ακριβής καθορισμός των σχέσεων ανάμεσα στην Κομουνιστική Διεθνή και το επαναστατικό κίνημα των χωρών που βρίσκονται κάτω από την κυριαρχία του καπιταλιστικού ιμπεριαλισμού, όπως είναι η Κίνα και οι Ινδίες. Η παγκόσμια επανάσταση μπαίνει τώρα σε μια περίοδο στην οποία είναι αναγκαία η ακριβής γνώση των σχέσεων αυτών. Ο μεγάλος ευρωπαϊκός πόλεμος έδειξε ότι οι λαϊκές μάζες των εξαρτημένων, μη ευρωπαϊκών χωρών συνδέονται στενότατα με το προλεταριακό κίνημα της Ευρώπης. Αυτό είναι η αναπόφευκτη συνέπεια του παγκόσμιου συγκεντρω-ποιημένου καπιταλισμού.

2.Οι αποικίες αποτελούν μια από τις κυριότερες πηγές από τις οποίες ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός αντλεί τις δυνάμεις του. Χωρίς την κατοχή των μεγάλων αγορών και των πολλών εδαφών εκμετάλλευσης στις αποικίες, οι καπιταλιστικές δυνάμεις της Ευρώπης δεν θα μπορούσαν να κρατηθούν πολύ καιρό. Η Βρετανία, φρούριο του ιμπεριαλισμού, υποφέρει εδώ και εκατό χρόνια από υπερπαραγωγή. Μόνο με την κατάκτηση των αποικιακών εδαφών που είναι συμπληρωματικές αγορές για την πώληση των προϊόντων που πλεονάζουν και ταυτόχρονα πηγές πρώτων υλών για την αυξανόμενη βιομηχανία της, κατόρθωσε να διατηρήσει, παρόλο το βάρος του, το καπιταλιστικό της καθεστώς. Μόνο με την υποδούλωση των τόσων εκατοντάδων εκατομμυρίων κατοίκων της Ασίας και της Αφρικής, ο αγγλικός ιμπεριαλισμός μπόρεσε να κρατήσει, μέχρι σήμερα, το βρετανικό προλεταριάτο κάτω από την αστική κυριαρχία.

3.Τα καθαρά κέρδη που προέρχονται από την εκμετάλλευση των αποικιών είναι ένα από τα σπουδαιότερα στηρίγματα του μητροπολιτικού καπιταλισμού. Μόνο όταν κλείσει αυτή η πηγή κέρδους, μόνο τότε θα μπορέσει η εργατική τάξη να νικήσει τον καπιταλισμό. Τα καπιταλιστικά κράτη προσπαθούν —με αρκετή, μάλιστα, επιτυχία— να αποφύγουν την επερχόμενη χρεοκοπία τους, εκμεταλλευόμενα, κατά τρόπο εξαιρετικά εντατικό, την ανθρώπινη εργασία και τις πρώτες ύλες των αποικιών. Εκμεταλλευόμενος τον αποικιακό πληθυσμό, ο ευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός είναι σε θέση να κάνει ολοένα μεγαλύτερες παραχωρήσεις στην εργατική αριστοκρατία της Ευρώπης. Επιδιώκει να μειώσει το κατώτατο όριο που είναι αναγκαίο για τη ζωή των εργατών των εξαρτημένων χωρών, ενώ αντίθετα δεν διστάζει να θυσιάσει μέρος των κερδών του —της υπεραξίας— από τα εμπορεύματα που παράγονται στις ευρωπαϊκές χώρες, αφού διαθέτει και τα κέρδη των αποικιών.

4.Ο ευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός θα γκρεμιστεί όταν η προλεταριακή επανάσταση αφαιρέσει την αποικιακή δύναμη της Ευρώπης. Η προλεταριακή επανάσταση και η επανάσταση των αποικιών θα συντρέξουν για να είναι νικηφόρο το αποτέλεσμα της πάλης. Γι’ αυτό η Κομουνιστική Διεθνής πρέπει να επεκτείνει τον κύκλο της δράσης της. Πρέπει να συνάψει σχέσεις με τις επαναστατικές δυνάμεις που δουλεύουν σήμερα για την καταστροφή του ιμπεριαλισμού, στις οικονομικά και πολιτικά υποδουλωμένες χώρες.

5.Η Κομουνιστική Διεθνής συγκεντρώνει τη θέληση του παγκόσμιου επαναστατικού προλεταριάτου. Καθήκον της είναι να οργανώσει την εργατική τάξη σε όλον τον κόσμο για την ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος και την εγκαθίδρυση του κομουνισμού. Η Κομουνιστική Διεθνής είναι ένα όργανο μαχητικό, που πρέπει να ενώνει όλες τις επαναστατικές δυνάμεις του κόσμου.

Η 2η Διεθνής, ποτισμένη με αστικές αντιλήψεις και διευθυνόμενη από μια ομάδα μικροπολιτικών, δεν έδωσε καμιά σημασία στο αποικιακό ζήτημα. ΓΓ αυτήν δεν υπήρχε κόσμος πιο πέρα από τα σύνορα της Ευρώπης. Δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να συνδεθεί με το επαναστατικό κίνημα των άλλων ηπείρων. Αντί να βοηθούν, υλικά και ηθικά, τα επαναστατικά κινήματα των αποικιών, τα μέλη της 2ης Διεθνούς έγιναν, κι αυτοί οι ίδιοι, ιμπεριαλιστές.

6.Ο ξένος ιμπεριαλισμός που βαραίνει πάνω στους λαούς της Ανατολής, τους εμπόδισε να αναπτυχθούν οικονομικά και να φτάσουν στο βαθμό της εξέλιξης που έχουν φτάσει οι λαοί της Ευρώπης και της Αμερικής. Εξαιτίας της ιμπεριαλιστικής πολιτικής που εμπόδισε τη βιομηχανική ανάπτυξη των αποικιών, δεν μπόρεσε να δημιουργηθεί σε αυτές μια καθαρά προλεταριακή τάξη, αν και τώρα τελευταία, τα ντόπια επαγγέλματα καταστράφηκαν από τον συναγωνισμό των προϊόντων των συγκεντροποιημένων βιομηχανιών των ιμπεριαλιστικών χωρών και, γι’αυτό, η τεράστια πλειοψηφία του πληθυσμού αναγκάστηκε να στραφεί στην παραγωγή πρώτων υλών, αγροτικών ή ορυκτών, για το εξωτερικό.

Το αποτέλεσμα ήταν να συγκεντρωθεί γρήγορα η αγροτική ιδιοκτησία στα χέρια των μεγάλων γαιοκτημόνων, των καπιταλιστών και του κράτους. Έτσι δημιουργήθηκε μια μεγάλη μάζα από ακτήμονες χωρικούς. Και η τεράστια πλειοψηφία του πληθυσμού μένει βουτηγμένη στην αμάθεια. Συνέπεια αυτής της πολιτικής είναι ότι σε όσες απ’ αυτές τις χώρες εκδηλώνεται το επαναστατικό πνεύμα, εκδηλώνεται μονάχα από τη μεσαία μορφωμένη τάξη. Αλλά η τάξη αυτή είναι αριθμητικά αδύναμη για μια επανάσταση.

Η ξένη κυριαρχία εμποδίζει την ελεύθερη ανάπτυξη των οικονομικών δυνάμεων. ΓΓ αυτό, το πρώτο βήμα της επανάστασης στις αποικίες πρέπει να είναι η καταστροφή της κυριαρχίας αυτής. Επομένως, βοήθεια στην πάλη για την καταστροφή της ξένης κυριαρχίας δεν είναι βοήθεια στο εθνικιστικό κίνημα της ντόπιας αστικής τάξης αλλά είναι το άνοιγμα του δρόμου για το καταπιεζόμενο προλεταριάτο.

7.Στις εξαρτημένες χώρες υπάρχουν δυο κινήματα που κάθε μέρα χωρίζονται περισσότερο. Το ένα είναι το αστικοδημοκρατικό εθνικιστικό κίνημα, που έχει για πρόγραμμα του την πολιτική ανεξαρτησία και τη διατήρηση του αστικού καθεστώτος. Το άλλο είναι το κίνημα των αμόρφωτων και φτωχών χωρικών και εργατών για την απελευθέρωση τους από κάθε είδους εκμετάλλευση. Το πρώτο προσπαθεί να διευθύνει το δεύτερο και πολλές φορές το κατορθώνει σε μεγάλο βαθμό. Αλλά η Κομουνιστική Διεθνής και τα κόμματα που ανήκουν σ’ αυτήν, πρέπει να πολεμήσουν αυτήν την τάση και να φροντίσουν να αναπτύξουν ταξική συνείδηση στις εργατικές μάζες των αποικιών. Για τον σκοπό αυτό, το σπουδαιότερο και πιο αναγκαίο έργο είναι η ίδρυση κομουνιστικών κομμάτων που να οργανώνουν τους εργάτες και τους χωρικούς και να τους οδηγούν στην επανάσταση και στην εγκαθίδρυση της Σοβιετικής Δημοκρατίας.

8.Οι δυνάμεις του απελευθερωτικού κινήματος στις αποικίες δεν περιορίζονται στο μικρό κύκλο του αστικού δημοκρατικού εθνικισμού. Στις περισσότερες αποικίες υπάρχουν κιόλας οργανωμένες επαναστατικές οργανώσεις που βρίσκονται σε στενή σχέση με τις εργατικές μάζες. Οι σχέσεις της Κομουνιστικής Διεθνούς με το επαναστατικό κίνημα πρέπει να εξυπηρετούν αυτές τις οργανώσεις, γιατί είναι η πρωτοπορία της εργατικής τάξης. Σήμερα δεν έχουν μεγάλη δύναμη, αντιπροσωπεύουν όμως την θέληση των μαζών και οι μάζες θα τις ακολουθήσουν στον επαναστατικό δρόμο. Τα κομουνιστικά κόμματα των διαφόρων ιμπεριαλιστικών χωρών πρέπει να συνεννοηθούν με τις προλεταριακές αυτές οργανώσεις των αποικιών και να τους δώσουν υλική και ηθική βοήθεια.

9.Στο πρώτο της στάδιο η επανάσταση στις αποικίες δεν μπορεί να είναι κομουνιστική. Αν όμως, αμέσως από την αρχή, η κομουνιστική πρωτοπορία αναλάβει την ηγεσία, οι μάζες θα οδηγηθούν στο σωστό δρόμο για να αποχτήσουν λίγο λίγο επαναστατική πείρα για την εκπλήρωση του ιστορικού τους έργου.

Θα ήταν βέβαια μεγάλο λάθος να εφαρμόσουμε, άμεσα, καθαρά κομουνιστικές αρχές για το αγροτικό ζήτημα στις ανατολικές χώρες. Στο πρώτο της στάδιο, η επανάσταση στις αποικίες πρέπει να έχει πρόγραμμα με μικροαστικές μεταρρυθμίσεις, όπως είναι η διανομή της γης. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η ηγεσία της επανάστασης πρέπει να αφεθεί στα χέρια της αστικής δημοκρατίας. Αντίθετα, το προλεταριακό κόμμα πρέπει ν’ αναπτύξει δυνατή και συστηματική προπαγάνδα υπέρ των Σοβιέτ εργατών και χωρικών. Τα Σοβιέτ αυτά πρέπει να συνεργαστούν στενά με τις σοβιετικές δημοκρατίες των προηγμένων καπιταλιστικών χωρών για την τελική νίκη εναντίον του παγκόσμιου καπιταλισμού.

Έτσι οι μάζες των καθυστερημένων χωρών, οδηγούμενες από το συνειδητό προλεταριάτο των αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών, θα φτάσουν στον κομουνισμό χωρίς να περάσουν από τα διάφορα στάδια της καπιταλιστικής εξέλιξης.

 

 

 

 

Πηγή: https://parapoda.wordpress.com/2012/12/19/%ce%bb%ce%b5%ce%bd%ce%b9%ce%bd-%ce%b8%ce%b5%cf%83%ce%b5%ce%b9%cf%83-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf-%ce%b5%ce%b8%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%bf-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%b1%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%ba/

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *